胆囊检查做什么检查| 什么是oa| 心计是什么意思| 就这样吧是什么意思| 福报是什么| 端午节有什么活动| 笑靥如花是什么意思| 今年24岁属什么生肖| 海蜇长什么样| 益生菌不能和什么一起吃| 屈原属什么生肖| 什么叫精神分裂症| 呆子是什么意思| 甘露醇有什么作用| 4月6号是什么星座| 强扭的瓜不甜什么意思| 赛能是什么药| 手腕三条纹代表什么| 什么叫做犯太岁| 唐氏筛查是检查什么| 右侧卵巢囊性结构是什么意思| 射进去有什么感觉| 半梦半醒是什么意思| 益母草什么时候喝最好| 苡是什么意思| 刺梨什么时候成熟| 文书是什么| 烧烤用什么油| ad是什么| 99朵玫瑰花代表什么| 血管炎症状表现是什么| 中老年人吃什么钙片好| 坐以待毙是什么意思| 为什么会得口腔溃疡| 胰腺上长瘤意味着什么| 触感是什么意思| 胃出血什么症状| 切脉切的是什么脉| 伽马刀是什么意思| 蓝莓树长什么样| 支付宝余额和余额宝有什么区别| 丝芙兰属于什么档次| 黄帝内经讲的什么| 熊猫为什么有黑眼圈| 烤鱼放什么配菜好吃| 01年属什么| 实操是什么意思| 风团是什么原因引起的| 梦见来例假是什么预兆| 小猫咪能吃什么| 国酒是什么酒| 什么app可以买烟| 正常大便是什么颜色| 生产周期是什么意思| 人比黄花瘦是什么意思| 查血型挂什么科| 老公不交工资意味什么| 纺织业属于什么行业| 隐性基因是什么意思| 他达拉非是什么药| 免疫抑制剂是什么意思| zing是什么意思| 牙膏洗脸有什么好处| 吃晕车药有什么副作用| 硫酸镁注射有什么作用| fossil是什么意思| 芙字五行属什么| 宫腔内钙化灶是什么意思| 头发爱出油是什么原因| 胃胀吃什么药效果最好| 瘟疫是什么意思| 锡兵是什么| 玉什么样的好| 口苦口干吃什么药最好| 割包皮看什么科| 什么朦胧| 为什么老长口腔溃疡| ts是什么| 志愿号是什么意思| 女人吃生蚝有什么好处| 情绪高涨是什么意思| 生死离别代表什么生肖| 附件炎是什么症状| 什么体质容易高原反应| 动物都有什么| 发热出汗是什么原因| vcr什么意思| 辅酶q10什么时间吃最好| 收录是什么意思| 朋友圈提到了我是什么意思| 侯字五行属什么| 英纳格手表什么档次| 9月27日是什么星座| 清末民初是什么时候| 97年是属什么的| 腋毛什么时候开始生长| 胆囊息肉不能吃什么| 慢性咽喉炎什么症状| 01年属蛇的是什么命| 八月13号是什么星座| 肚脐眼上面痛是什么原因引起的| 心脏早搏是什么症状| 黑猫警长为什么只有5集| 中药不能和什么一起吃| 大便失禁是什么原因| 83年属什么生肖| 真空是什么意思| 拉肚子吃什么饭| 幼小衔接都学什么知识| 戒腊什么意思| 睾酮是什么| 风热感冒 吃什么| 2000年是什么生肖| 有炎症吃什么药| 核磁共振跟ct有什么区别| 黄芪和什么搭配最好| 女人的排卵期一般是什么时候| 赤砂糖是什么糖| 外阴白斑吃什么药| 离家出走需要准备什么| 吃b族维生素有什么好处| acs是什么病| 头痒用什么洗头可以止痒| 肾囊性灶是什么意思| 莆田荔枝什么时候成熟| 什么是梦| 吃南瓜有什么好处| 金火什么字| 梦到甘蔗代表什么预兆| 一个人在家无聊可以做什么| 高考什么时候结束| 3岁属什么生肖| 圣女是什么生肖| 女人脖子后面有痣代表什么| 急性扁桃体化脓是什么原因引起的| 焦虑症吃什么药效果好| 切诺是什么药| 养老院和敬老院有什么区别| 肛裂是什么| 紧急避孕药什么时候吃最有效| cd什么意思| 双肺钙化灶是什么意思| 吃什么能提高代谢| 什么是有限公司| 古代上元节是什么节日| 白细胞酯酶阳性什么意思| 胰腺最怕什么| 女生什么时候是安全期| 酒后吃什么解酒最快| 8月28号是什么日子| 纸片人是什么意思| 脂溢性皮炎是什么引起的| wht什么颜色| onlycook是什么牌子| 吃知柏地黄丸有什么副作用| 什么东西能加不能减| 西贝是什么| r是什么牌子衣服| 哈密瓜什么季节成熟| 梦见自己给别人钱是什么意思| 脑梗塞吃什么药| 什么心什么气| 哭夫痣是什么意思| 9月12是什么星座| 朱元璋是什么星座| bic是什么意思| 软骨瘤是什么病| 2月18号是什么星座| 虎虎生风是什么意思| 小囡是什么意思| 带子是什么海鲜| 甲肝是什么病| 黄占读什么| 阴阳脸是什么意思| 掉发挂什么科| 什么飞扬| 脾虚湿气重吃什么药| 月经什么颜色的血是正常的| 日久生情是什么意思| 海鲜中毒有什么反应| 五月17号是什么星座| 清明节什么时候| 七夕之夜是什么生肖| 辣椒代表什么生肖| 小螃蟹吃什么食物| 风热证是什么意思| 肾虚吃什么| 悠着点是什么意思| 吞拿鱼是什么鱼| 数位是什么| 欣字属于五行属什么| 凉茶是什么茶| bella什么意思| 梦见洗碗是什么预兆| 胆囊壁毛糙什么意思| 剑客是什么意思| 肾结石检查什么项目| 贫血吃什么药| xo是什么意思| 嗓子哑是什么病的前兆| 吃完芒果后不能吃什么食物| 特别怕热爱出汗是什么原因| 补肾虚吃什么药最好| 搞基是什么| 孕妇能吃什么水果| 复方丹参片治什么病| 氢化植物油是什么| 三月初六是什么星座| 血栓的症状是什么| 口腔黏膜挂什么科| robot什么意思| 玉镯子断了有什么预兆| 抠是什么意思| 怀孕了胃不舒服是什么原因| 福祉是什么意思| 子宫低回声结节是什么意思| 爱彼手表什么档次| 答辩是什么| 口渴是什么病的症状| 头疼按什么穴位| 3月30日什么星座| 特性是什么意思| 低回声团是什么意思| 县委副书记是什么级别| 苦口婆心是什么生肖| 什么的老师| 电解质是什么意思| 什么坚果适合减肥吃| 咖啡有什么营养| 高傲什么意思| 房早有什么危害| 燃气灶什么牌子好| 被蜜蜂蛰了涂什么药膏| 感染性发热是什么意思| 敲定是什么意思| chloe什么牌子| 下游是什么意思| alp医学上是什么意思| 来大姨妈可以吃什么水果| 许久是什么意思| 伤口拆线挂什么科| 10月出生是什么星座| 紫河车是什么| 什么叫耳石症| 鬼剃头是什么原因| 布洛芬的副作用是什么| 胃寒喝什么茶暖胃养胃| 海洋中最大的动物是什么| 结婚送什么| 头部出汗多是什么原因| 万加一笔是什么字| 甘草片不能和什么药一起吃| 右眼一直跳什么情况| 男人说做朋友代表什么| 建军节是什么时候| 冒泡是什么意思| 抽电子烟有什么危害| 吃什么食物补肾最快| 皮肤黑是什么原因| 眼睛皮痒是什么原因| 心肌缺血吃什么食物| 红色和什么颜色搭配好看| 吃什么药能让月经马上来| 扁桃体发炎吃什么药效果好| 百度Przejd? do zawarto?ci

俄军苏35战机遭美国舰载机偷拍 一关键技术差距显现

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Koszykówka
Ilustracja
Piktogram koszykówki
Inne nazwy 百度 对一级党委进行改组,是最严厉的问责手段。

pi?ka koszykowa

Charakterystyka
Rodzaj sportu

Sport zespo?owy

Sport kontaktowy

tak

Popularno??
Zasi?g geograficzny

ca?y ?wiat

Dyscyplina olimpijska

od 1936 roku

Koszykówka (lub pi?ka koszykowa[1]) – dyscyplina sportu dru?ynowego (sport olimpijski), w której dwie pi?cioosobowe dru?yny graj? przeciwko sobie próbuj?c zdoby? jak najwi?ksz? liczb? punktów wrzucaj?c pi?k? do kosza dru?yny przeciwnej[1][2][3][4][5]. Za dat? powstania koszykówki uznaje si? 21 grudnia 1891 r., a za jej twórc? – Jamesa Naismitha.

Powstanie i historia koszykówki

[edytuj | edytuj kod]
Uchwycony w ca?o?ci na zdj?ciu m??czyzna spogl?da w prawo stoj?c na trawie boiska. Ubrany w garnitur i w okularach trzyma wyprostowany w jednej r?ce pi?k? od koszykówki, w drugiej drewniany kosz
James Naismith, twórca koszykówki
Pierwsze boisko do koszykówki
Rysunek z pierwszej publikacji Naismitha (15 stycznia 1892) przedstawiaj?cej zasady gry w koszykówk?
Mecz koszykówki rozegrany w 1912 roku
Mecz koszykówki rozegrany w 1962 roku

Koszykówka powsta?a oko?o grudnia 1891 roku w Springfield w stanie Massachusetts, gdy protestancki pastor i amerykański nauczyciel wychowania fizycznego (pochodzenia kanadyjskiego) w YMCA James Naismith opracowa? now? gr? zespo?ow?[1][2][3][6][7][8][9][10][11]. W 1891 roku Rada Pedagogiczna w Springfield YMCA Sport College rozpisa?a konkurs na dyscyplin? sportu potrzebn? do zachowania kondycji dzieci i m?odzie?y w czasie semestru zimowego[6][10]. Naismith chcia? stworzy? gr?, która minimalizowa?aby kontakt fizyczny, ale zawiera?a du?o skakania, biegania oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej zwi?zanej z posiadaniem pi?ki w d?oniach[11]. Wygra? projekt dr. Jamesa Naismitha[6][10], który napisa?:

Przeci?tny cz?owiek jest pod silnym wp?ywem tradycji. Je?li jest zainteresowany gr? sportow?, jakikolwiek wysi?ek fizyczny, aby co? w niej zmieni?, tworzy sprzeciw w jego umy?le. U?wiadomi?em sobie, ?e wszelkie usi?owania, by zmieni? znane gry, nieuchronnie przynios? op?akany rezultat.[…] Wówczas wzi??em pod uwag? du?? pi?k?, ?atw? w uj?ciu, któr? ka?dy móg?by chwyta? i rzuca? po niewielkim przygotowaniu. […] potem znalaz?em dwa stare kosze do zbierania brzoskwiń. Znalaz?em m?otek i kilka gwo?dzi i przybi?em kosze do dolnej kraw?dzi balkonów sali gimnastycznej

Gra polega?a na rzucaniu pi?ki do wiklinowych koszy zawieszonych na balkonach sali gimnastycznej[3][6][9][11]. Kosze te nie mia?y dziury na ich dnie, wi?c po ka?dym celnym rzucie pi?k? nale?a?o wyci?ga? specjalnymi kijami[3][6]. Pocz?tkowo do gry w koszykówk? u?ywano zwyk?ej pi?ki futbolowej[3][9][11]. Pierwsza pi?ka przeznaczona wy??cznie do koszykówki powsta?a w 1894 roku[3][9][11]. Naismith stworzy? podstawowe zasady gry w koszykówk?[10][11]:

  • Okr?g?? pi?k? nale?a?o gra? wy??cznie przy u?yciu r?k[6][7][9]. Pi?ka powinna by? du?a, lekka i mo?liwa do trzymania w d?oniach[11].
  • Trzymaj?c pi?k?, nie wolno by?o si? z ni? przemieszcza? – nale?a?o j? podawa?[6][7][9].
  • Zawodnicy mieli prawo znajdowa? si? w dowolnym miejscu boiska[6][7][9][11].
  • Nie wolno by?o stosowa? przemocy fizycznej mi?dzy zawodnikami[6][7][9][11].
  • Niewielka bramka w formie kosza powinna by? umieszczona poziomo, wysoko w górze[7][9][11].

21 grudnia 1891 w sali gimnastycznej YMCA przy Armory Street w Springfield zosta? rozegrany pierwszy nieoficjalny mecz koszykówki[6]. W grze bra?y udzia? dwie dziewi?cioosobowe dru?yny studentów Scholl of Christian Workers[6]. Na boisku jednocze?nie przebywa?o osiemnastu zawodników[6]. Pierwszy oficjalny mecz koszykówki odby? si? 11 marca 1892 roku[6], natomiast pierwszy mecz koszykówki kobiet odby? si? 22 marca 1893 roku[6][9].

Ze wzgl?du na pochodzenie twórcy koszykówki, pierwszym państwem poza USA, w którym grano w koszykówk?, by?a Kanada[3][11]. Nast?pnie koszykówka zosta?a zaprezentowana m.in. we Francji (1893), Anglii (1894), Australii, Chinach, Indiach i Japonii (1895-1900)[3][11].

W 1894 roku wprowadzono pierwsze zmiany w przepisach gry w koszykówk? – du?a brutalno?? tej gry wymusi?a wprowadzenie rzutów wolnych[6][9]. Oko?o 1895/96 zmieniono zasady punktacji – rzuty z gry by?y warte nie 3, a 2 punkty, za? rzuty wolne – nie 3, lecz 1 punkt[3][9]. Od 1895 roku zacz??y si? pojawia? drewniane tablice koszów[3], natomiast od 1896 roku mo?na ju? by?o koz?owa?[6]. W 1900 roku kosze na brzoskwinie zast?piono metalowymi obr?czami z siatkami bez dna[6]. Inne ?ród?a podaj?, ?e mia?o to miejsce dopiero ok. 1912-1913 roku[3]. W 1903 roku wprowadzono przepis, ?e wszystkie linie ograniczaj?ce boisko musz? by? proste – na boisku nie mog? znajdowa? si? np. kolumny, schody, czy inne konstrukcje/przedmioty przeszkadzaj?ce w grze[3].

W 1904 roku koszykówka by?a dyscyplin? pokazow? na igrzyskach olimpijskich[1][6]. W 1906 roku powsta?a organizacja Intercollegiate Athletic Association of the United States (obecnie: National Collegiate Athletic Association – NCAA), kontroluj?ca rozgrywki mi?dzy amerykańskimi koled?ami, w tym koszykówk?[3][8]. W 1915 roku zmniejszono liczb? zawodników dru?yny znajduj?cych si? jednocze?nie na boisku do pi?ciu[6] (niektóre ?ród?a podaj?, ?e mia?o to miejsce ju? ok. 1895-1897[11]).

18 czerwca 1932 w Genewie powsta?a Mi?dzynarodowa Federacja Koszykówki (Fédération Internationale de Basketball Amateur – FIBA)[1][6][7][9][12]. Organizacja ta do dzi? zarz?dza mi?dzynarodowymi meczami koszykówki[3]. W 1934 roku opublikowano pierwsze mi?dzynarodowe przepisy gry w koszykówk? FIBA[13].

Od 1935 roku rozgrywane s? mistrzostwa Europy w koszykówce[1][9], a od 1936 roku koszykówka jest dyscyplin? olimpijsk?[1][2][7].

Do 1936/37 roku po ka?dym celnym rzucie odbywa? si? rzut s?dziowski – w tym roku zniesiono ten przepis, co pozytywnie wp?yn??o na rozwój i popularyzacj? koszykówki[6][9]. Podczas kongresu FIBA w Berlinie w 1936 wprowadzono równie? lini? ?rodkow? boiska[9][13]. Wi?za?o si? to z wprowadzeniem zasady 10 sekund (obecnie znanej jako zasada 8 sekund)[9][13].

W 1949 roku powsta?a liga National Basketball Association (NBA)[1][9][11][14]. NBA powsta?o z po??czenia dwóch zawodowych lig amerykańskich: BAA (Basketball Association of America) oraz NBL (National Basketball League)[1][11][14]. Poniewa? BAA powsta?o ju? w roku 1946, a NBA jest niejako kontynuacj?, czasem za dat? powstania zawodowej ligi NBA przyjmuje si? ju? rok 1946[7][8][11][14]. Za pierwszy sezon w historii NBA uznaje si? rozgrywki 1946/47, mimo ?e wtedy liga ta nazywa?a si? jeszcze BAA[14].

Od 1950 roku rozgrywane s? mistrzostwa ?wiata w koszykówce[1].

W 1954 wprowadzono w NBA zasad? 24 sekund[9]. W 1956 roku w FIBA wprowadzono zasad? 30 sekund[9][13]. W 1956 roku powi?kszono tak?e obszar ograniczony do kszta?tu trapezu[9][13], który obowi?zywa? a? do 2010 roku[15][16][17][18]. W 1979 roku NBA wprowadzi?a rzuty za 3 punkty (7,24 m od obr?czy kosza)[9]. Ten sam pomys? zaakceptowa?a FIBA w 1984 roku (6,25 m od obr?czy kosza)[9].

Od 1976 roku dyscyplin? olimpijsk? sta?a si? tak?e koszykówka kobiet[1][7]. W sezonie 1996/97 utworzono Women’s National Basketball Association (WNBA)[3].

W 2000 roku, w celu zwi?kszenia dynamiki gry, regu?? 10 sekund zmieniono na regu?? 8 sekund, a regu?? 30 sekund, na regu?? 24 sekund[9][13]. W 2010 roku ca?kowicie zmieniono wygl?d boiska do koszykówki FIBA[9][13].

Historia koszykówki w Polsce

[edytuj | edytuj kod]

Na ziemiach polskich pierwszy mecz koszykówki zosta? rozegrany przez kobiety[6]. Mia?o to miejsce 29 czerwca 1909 roku we Lwowie – w zawodach odbywaj?cych si? na trawiastym boisku z koszami bez tablic, zagra?o sze?? zespo?ów gimnazjalnych[6]. Po odzyskaniu przez Polsk? niepodleg?o?ci, koszykówka sta?a si? sportem powszechnie nauczanym w szko?ach podstawowych i ?rednich[6]. W styczniu 1919 odby? si? pierwszy centralny turniej koszykówki m??czyzn[19]. W kolejnych latach (a? do 1928) organizowano w Polsce bardzo wiele zawodów koszykówki zarówno m?skiej, jak i kobiecej, rozgrywanych przez dru?yny szkó? ?rednich[19]. Pierwsze oficjalne Mistrzostwa Polski mia?y miejsce we wrze?niu roku 1929 w Krakowie[20]. Mistrzostwa te dotyczy?y koszykówki m??czyzn[20] oraz kobiet[21]. Wed?ug innych ?róde?, pierwsze mistrzostwa Polski w koszykówce odby?y si? w 1928 roku[1][6], natomiast w koszykówce kobiet w 1929 roku[6]. Pierwszy mi?dzynarodowy mecz koszykówki w którym bra?a udzia? Polska, rozegra?y kobiety[21]. Ten mecz mi?dzy Polsk? a Szwecj? rozegrany zosta? w czerwcu 1930 w Krakowie[21]. Polki wygra?y 30:13[21]. Pierwszy mi?dzynarodowy mecz koszykówki m??czyzn Polska rozegra?a z Estoni?[22]. Spotkanie to mia?o miejsce w Tallinnie w lutym 1935 roku[22]. W tym samym roku reprezentacja kobiet zdoby?a z?oty medal na Akademickich Mistrzostwach ?wiata w Budapeszcie[21]. W 1936 koszykówka sta?a si? sportem olimpijskim[23]. Polska zaj??a wtedy IV miejsce i by?o to najwy?sze miejsce w?ród państw europejskich[23]. W 1938 roku w Rzymie mia?y miejsce pierwsze oficjalne Mistrzostwa Europy w koszykówce kobiet – Polska zaj??a III miejsce[21].

19 lutego 1928 roku, z inicjatywy doktora medycyny Tadeusza Chrapkowskiego, powsta? Polski Zwi?zek Gier Sportowych, obejmuj?cy koszykówk? oraz dwie inne dyscypliny sportowe (siatkówk?, pi?k? r?czn? (m??czy?ni) i hazen? (kobiety))[1][6][24]. W roku 1934 Polska przyst?pi?a do FIBA[25]. Polski Zwi?zek Gier Sportowych zosta? w 1936 roku przekszta?cony w Polski Zwi?zek Pi?ki R?cznej, lecz swoj? dzia?alno?ci? nadal obejmowa? koszykówk? (oraz siatkówk? i pi?k? r?czn?)[24]. Istnia? do wrze?nia 1939 roku[24].

W roku 1945 w Krakowie zosta? reaktywowany Polski Zwi?zek Pi?ki R?cznej (g?ównie dzi?ki Zygmuntowi Nowakowi)[24]. Mówi?c dok?adniej, dosz?o do przeniesienia siedziby Polskiego Zwi?zku Pi?ki R?cznej z Krakowa do Warszawy oraz zmienienia nazwy z PZPR na Polski Zwi?zek Koszykówki, Siatkówki i Szczypiorniaka[24]. Skupienie trzech dyscyplin sportowych w jednej sekcji nie sprzyja?o prawid?owemu rozwojowi tych sportów[24]. Dlatego w roku 1953 powsta?y trzy samodzielne sekcje: Koszykówki, Siatkówki oraz Pi?ki R?cznej[26]. W roku 1957 poszerzone Plenum Sekcji Pi?ki Koszykowej GKKF powo?a?o Polski Zwi?zek Koszykówki z siedzib? w Warszawie[26]. Przyj?to projekt statutu Zwi?zku, który zosta? zarejestrowany 21 czerwca 1957 roku przez Sto?eczn? Rad? Narodow?, dzi?ki czemu PZKosz otrzyma? samodzielno?? prawn?[26]. Pierwsze w historii Walne Zebranie Polskiego Zwi?zku Koszykówki odby?o si? 6 pa?dziernika 1957[26]. FIBA wyrazi?o swoje wielkie uznanie dla pracy PZKosz poprzez przyznanie Polsce organizacji Mistrzostw Europy 1958 oraz 1978 w koszykówce kobiet, a tak?e Mistrzostw Europy 1963 w koszykówce m??czyzn[25]. Mistrzostwa z roku 1963 zainaugurowa?y uroczysto?ci maj?ce na celu uczczenie Jubileuszu 50-lecia Koszykówki w Polsce[25].

Najwi?ksze osi?gni?cia w historii polskiej koszykówki to:

  • mistrzostwo Europy kobiet (1999)[1],
  • wicemistrzostwo Europy kobiet (1980, 1981)[1],
  • wicemistrzostwo Europy m??czyzn (1963)[1].

Po II wojnie ?wiatowej w Polsce nast?powa? dynamiczny rozwój koszykówki[25]. Państwo wspomaga?o sport, powo?ano naczelne w?adze sportowe, upowszechniono koszykówk? w szko?ach[25]. PZKosz prowadzi? bardzo du?o szkoleń dla trenerów i instruktorów koszykówki, a na wy?szych uczelniach wychowania fizycznego w Polsce otworzono specjalizacje dla trenerów koszykówki[25]. Organizowano w Polsce tak?e liczne seminaria naukowo-metodyczne dotycz?ce koszykówki[25].

Przepisy gry w koszykówk? dotar?y na tereny Polski po raz pierwszy w roku 1908[26]. Maria Germanówna zosta?a wydelegowana przez Lwowskie Towarzystwo Zabaw Ruchowych do Wielkiej Brytanii, sk?d przywioz?a i rozpowszechni?a zasady gry w koszykówk? kobiet[26]. W roku 1909 pierwsze przepisy gry w koszykówk? w j?zyku polskim opracowa? Swi?tkiewicz[26]. Swi?tkiewicz przez pewien czas przebywa? w Chicago, prowadz?c tam kurs gimnastyki, dzi?ki czemu przy okazji zapozna? si? z regu?ami gry w koszykówk?[26]. Zbiór zasad wyda? jako dodatek do Przewodnika Gimnastycznego – Sokó?[26]. W 1911 roku Franciszek Kapa?ka opracowa? i wyda? przepisy gry w koszykówk? wed?ug wzorów angielskich[26]. Pierwsz? obszerniejsz? prac? na temat koszykówki wydali Justyna Czechowiczówna oraz Walerian Sikorski w 1914 roku[26]. Dzie?o to nosi?o nazw? Gry i zabawy ruchowe dla dzieci i m?odzie?y i zawiera?o m.in. szczegó?owy opis zasad gry w koszykówk?, opis koszykówki amerykańskiej, a tak?e opis walorów tego sportu[26]. W 1919 roku powsta? podr?cznik zalecaj?cy uprawianie koszykówki (zarówno przez kobiety, jak i m??czyzn) w szko?ach ?rednich[26]. W 1927 roku wydana zostaje ksi??ka Gry sportowe (M. Kurletto, C. R?bowski) w której podkre?la si?, ?e koszykówka powinna by? uprawiana w szkole, wojsku i stowarzyszeniach sportowych, na pierwszym miejscu[26]. W publikacji tej podaj? tak?e szczegó?owe przepisy dla m??czyzn i kobiet, przy czym przepisy koszykówki kobiet opracowuj? wed?ug zasad angielskich, które maj? u?atwia? dziewcz?tom gr? i zmniejsza? wysi?ek fizyczny[26]. W 1928 Polski Zwi?zek Gier Sportowych wyda? jednolite dla ca?ej Polski przepisy gry w koszykówk?[19]. W 1933 PZGS stworzy? drugie wydanie tych przepisów[19]. Baran, Sikorski i Wójcicki stworzyli w 1935 roku pierwszy podr?cznik zawieraj?cy wskazówki metodyczne do nauczania koszykówki: Pi?ka Koszykowa[19].

Regu?y gry w koszykówk? (wybrane)

[edytuj | edytuj kod]

Przepisy gry w koszykówk? nale?? do jednych z najbardziej skomplikowanych na ?wiecie. Poni?ej znajduj? si? wybrane, skrócone zasady gry w koszykówk?.

Rozpocz?cie meczu
 Osobny artyku?: Mecz (koszykówka).

W meczu graj? ze sob? dwie dru?yny, maj?ce po 5 zawodników na boisku[5][27]. Zwyci??a dru?yna, która uzyska wi?ksz? liczb? punktów na koniec meczu[28]. Mo?liwe jest równie? rozegranie dwumeczu z ??czon? punktacj?[29].

Mecz sk?ada si? z czterech 10-minutowych kwart[30]. Je?li wynik jest nierozstrzygni?ty (remis), rozgrywa si? tyle 5-minutowych dogrywek, ile b?dzie konieczne do ustalenia wyniku meczu[31].

Przerwa meczu

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Przerwa meczu.

Podczas meczu wyst?puj? nast?puj?ce przerwy:

  • 20-minutowa przerwa przed rozpocz?ciem meczu[32],
  • 2-minutowe przerwy mi?dzy 1 i 2 kwart?, 3 i 4 kwart?, oraz mi?dzy dogrywkami[33],
  • 15-minutowa przerwa mi?dzy 2 i 3 kwart?[34].

Boisko do koszykówki

[edytuj | edytuj kod]
Boisko do koszykówki FIBA
Boisko do koszykówki wed?ug przepisów FIBA obowi?zuj?cych od roku 2010
Boisko do koszykówki wed?ug przepisów FIBA, wraz z zaznaczonymi obszarami ?awek dru?yn i stolika s?dziowskiego
Dawne boisko do koszykówki wed?ug przepisów FIBA, sprzed roku 2010
Typowa pi?ka do koszykówki
 Osobny artyku?: Boisko (koszykówka).

Elementy boiska:

Wyposa?enie:

Dru?yna

[edytuj | edytuj kod]

Dru?yna sk?ada si? z:

W trakcie meczu cz?onek dru?yny mo?e by?:

Podczas przerwy meczu wszyscy cz?onkowie dru?yny traktowani s? jak zawodnicy[37].

Dopuszczalne numery strojów to 0, 00 oraz liczby od 1 do 99[38]

Kontuzja

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Kontuzja koszykarza.

W przypadku kontuzji zawodnika s?dziowie mog? przerwa? gr?[39], lecz gdy pi?ka jest ?ywa, nie powinni tego robi?, chyba ?e konieczne jest ochronienie kontuzjowanego zawodnika[40]. Lekarz mo?e wej?? na boisko bez pozwolenia s?dziego, je?li uzna, ?e zawodnik wymaga natychmiastowej pomocy medycznej[41].

Kapitan

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Kapitan (koszykówka).

Kapitan jest zawodnikiem wyznaczonym przez trenera do reprezentowania swojej dru?yny[42]. Ma prawo zwraca? si? do s?dziów, gdy pi?ka jest martwa, a zegar gry jest zatrzymany[42]. W ci?gu 15 minut po zakończeniu meczu, ma prawo zg?osi? protest[43].

Trener

[edytuj | edytuj kod]
Trener zwracaj?cy si? do s?dziego
 Osobny artyku?: Trener (koszykówka).

Trener ma prawo kontaktowa? si? z s?dziami[44], podczas meczu mo?e pozostawa? w pozycji stoj?cej (o ile asystent trenera nie stoi, poniewa? nie mog? obaj sta? jednocze?nie)[45], ma tak?e wiele obowi?zków przedmeczowych, jak np. podanie co najmniej 40 minut przed meczem nazwisk wszystkich zawodników graj?cych w tym meczu[46].

Sytuacja pi?ki

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Martwa pi?ka (koszykówka).

Pi?ka staje si? ?ywa, gdy:

Pi?ka staje si? martwa, gdy:

  • nast?pi? celny rzut do kosza z gry lub z rzutu wolnego
  • s?dzia zagwi?d?e, gdy pi?ka jest ?ywa
  • pi?ka nie wpadnie do kosza podczas rzutu wolnego, po którym nast?puje:
    • kolejny rzut wolny
    • nast?pna kara (rzut wolny lub posiadanie pi?ki)
  • zabrzmi sygna? zegara czasu gry lub zegara 24 sekund
  • podczas lotu do kosza po rzucie z gry, gdy pi?ka zostaje dotkni?ta przez zawodnika jednej z dru?yn po tym, jak s?dzia zagwizda?, lub zabrzmia? sygna? zegara czasu gry lub zegara 24 sekund[48]

Umiejscowienie zawodnika

[edytuj | edytuj kod]

Umiejscowienie zawodnika na boisku okre?la si? poprzez miejsce jego ostatniego kontaktu z pod?og?[49]. Dotyczy to np. linii ograniczaj?cych boisko, rzutów za 3 punkty, rzutów wolnych, pó?koli bez szar?y itp[49].

Rzut s?dziowski

[edytuj | edytuj kod]
Rzut s?dziowski

Rzut s?dziowski to sytuacja, w której s?dzia podrzuca pi?k? w kole ?rodkowym boiska, pomi?dzy dwoma zawodnikami, na rozpocz?cie pierwszej kwarty meczu[50]. Pi?ka musi zosta? zbita przez co najmniej jednego z zawodników po tym, jak osi?gnie najwy?szy punkt wznoszenia[51]. ?aden ze skacz?cych zawodników nie mo?e jej dotkn?? wi?cej ni? dwa razy lub chwyci?[52].

Sytuacje rzutu s?dziowskiego

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Sytuacja rzutu s?dziowskiego.

Sytuacja rzutu s?dziowskiego nast?puje, gdy:

  • obie dru?yny pope?ni? b??d podczas ostatniego rzutu wolnego
  • s?dziowie maj? w?tpliwo?ci, która dru?yna jako ostatnia dotkn??a pi?ki, w sytuacji wybicia jej na aut
  • pi?ka jest przetrzymana
  • pi?ka utknie na koszu
  • ?adna z dru?yn nie ma prawa do posiadania pi?ki, gdy pi?ka staje si? martwa
  • w wyniku sytuacji specjalnej po skasowaniu kar, gdy przed pope?nieniem pierwszego naruszenia przepisów ?adna z dru?yn nie posiada?a pi?ki ani nie mia?a prawa do jej posiadania
  • rozpoczyna si? kolejna kwarta (oprócz pierwszej)[53].

Zasada naprzemiennego posiadania pi?ki w sytuacjach rzutu s?dziowskiego

[edytuj | edytuj kod]
Strza?ka naprzemiennego posiadania pi?ki

Od 2004 roku w sytuacjach rzutu s?dziowskiego, nie wykonuje si? ju? rzutu s?dziowskiego, lecz stosuje si? procedur? naprzemiennego posiadania pi?ki[54].

Gra pi?k?

[edytuj | edytuj kod]

Podczas meczu do gry pi?k? u?ywa si? r?k[55].

Pi?k? wolno:

  • podawa?,
  • rzuca?,
  • zbija?,
  • toczy?,
  • koz?owa?[55].

Pi?ki nie wolno:

  • umy?lnie kopa? nog?,
  • uderza? pi??ci?,
  • biega? z ni?[56].

Nieumy?lny kontakt pi?ki z nog? nie jest b??dem[56].

Technika rzutu z wyskoku
 Osobny artyku?: Rzut (koszykówka).
 Osobny artyku?: Rzut za dwa punkty.
 Osobny artyku?: Rzut za trzy punkty.

Kosz jest zdobyty, gdy ?ywa pi?ka wpada do kosza od góry i zostaje w nim, lub ca?kowicie przez niego przechodzi[57].

Za 1 rzut mo?na zdoby?:

  • 1 punkt (gdy jest to rzut wolny),
  • 2 punkty (gdy jest to rzut sprzed linii rzutów za 3 punkty),
  • 3 punkty (gdy jest to rzut zza linii rzutów za 3 punkty)[58].

Nieumy?lny rzut do w?asnego kosza powoduje przypisanie 2 punktów kapitanowi dru?yny przeciwnej[59]. Umy?lny rzut do w?asnego kosza jest b??dem i kosz nie zostaje zaliczony[60]. Przerzucenie pi?ki przez obr?cz kosza od do?u jest b??dem[61].

Istniej? tak?e specyficzne rodzaju rzutów z gry, jak np. dobitka lub wsad[62].

Wprowadzenie pi?ki

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Wprowadzenie pi?ki z autu.

Wprowadzenie pi?ki to sytuacja, w której zawodnik poza boiskiem, podaje pi?k? na boisko[63].

Zawodnik wprowadzaj?cy pi?k? nie mo?e:

  • trzyma? pi?ki w r?kach d?u?ej ni? 5 sekund,
  • wej?? na boisko, trzymaj?c pi?k? w r?kach,
  • poda? pi?k? na obszar poza boiskiem,
  • dotkn?? pi?ki na boisku, nim dotkn??a ona jakiegokolwiek innego zawodnika,
  • spowodowa?, aby pi?ka wpad?a bezpo?rednio do kosza,
  • przemie?ci? si? o wi?cej ni? 1 metr prostopadle do linii autu[64].

Podczas wprowadzania pi?ki, ?aden inny zawodnik nie mo?e:

  • mie? jakiejkolwiek cz??ci cia?a nad lini? autu,
  • by? bli?ej ni? w odleg?o?ci 1 metra od zawodnika wprowadzaj?cego pi?k?, chyba ?e odleg?o?? mi?dzy lini? autu a najbli?sz? przeszkod? za boiskiem jest nie mniejsza ni? 2 metry[65].

Przerwa na ??danie

[edytuj | edytuj kod]
Dru?yna podczas przerwy na ??danie
 Osobny artyku?: Przerwa na ??danie.

Przerwa na ??danie jest przerw? w grze, przyznawan? na pro?b? trenera lub jego asystenta[66], trwaj?ca 1 minut?[67], przyznawana w trakcie mo?liwo?ci przyznania przerwy na ??danie[68], tzn. gdy:

  • pi?ka staje si? martwa, zegar czasu gry jest zatrzymany, a s?dzia zakończy? sygnalizacj? do stolika s?dziowskiego,
  • pi?ka staje si? martwa po ostatnim rzucie wolnym,
  • gdy nast?puje celny rzut (w tej ostatniej sytuacji przerw? mo?na przyzna? wy??cznie dru?ynie przeciwnej)[69].

Przerw na ??danie mo?na przyzna? jednej dru?ynie:

  • dwie w pierwszej po?owie meczu,
  • trzy w drugiej po?owie meczu (lecz nie wi?cej ni? 2 w ostatnich 2 minutach meczu),
  • jedn? na ka?d? dogrywk?[70].

Niewykorzystane przerwy nie przenosz? si? na inne cz??ci meczu[71].

Zmiana

[edytuj | edytuj kod]

Zmiana jest przerw? w grze orzeczon? na pro?b? zmiennika, by ten móg? sta? si? zawodnikiem[72]. Zmiany mo?na dokona?, gdy:

  • pi?ka staje si? martwa, zegar czasu gry jest zatrzymany, a s?dzia zakończy? sygnalizacj? do stolika s?dziowskiego,
  • pi?ka staje si? martwa po ostatnim rzucie wolnym,
  • w ka?dej kwarcie lub ka?dej dogrywce, w ostatnich 2 minutach, gdy nast?puje celny rzut (w tej ostatniej sytuacji przerw? mo?na przyzna? wy??cznie dru?ynie przeciwnej)[73].

Zmian? zg?asza sam zawodnik, podchodz?c do stolika s?dziowskiego i prosz?c o zmian?[74]. Pro?ba ta nie mo?e ju? by? wycofana[75]. Zmiennik musi zosta? poza boiskiem, do momentu, gdy s?dzia da sygna? zmiany i przywo?a go na boisko[76]. Zawodnik, który schodzi z boiska, mo?e od razu uda? si? do strefy ?awki dru?yny[77].

Mecz przegrany walkowerem

[edytuj | edytuj kod]

Dru?yna przegrywa walkowerem, gdy:

  • 15 minut po godzinie rozpocz?cia meczu nie b?dzie co najmniej 5 zawodników gotowych do gry,
  • swoim post?powaniem uniemo?liwia rozpocz?cie meczu,
  • odmawia gry[78].

Dru?yna przegrywaj?ca walkowerem, otrzymuje 0 punktów w klasyfikacji[79].

Mecz przegrany wskutek braku zawodników

[edytuj | edytuj kod]

Dru?yna przegrywa wskutek braku zawodników, je?eli podczas meczu ma na boisku mniej ni? dwóch zawodników gotowych do gry[80]. Dru?yna przegrywaj?ca wskutek braku zawodników, otrzymuje 1 punkt w klasyfikacji[81]

Pi?ka jest poza boiskiem, gdy:

  • dotyka zawodnika b?d?cego poza boiskiem,
  • dotyka pod?ogi lub obiektu poza granicami boiska,
  • dotyka konstrukcji podtrzymuj?cej tablice lub ty?u tablic,
  • dotyka jakiegokolwiek obiektu ponad boiskiem[82].

Za wyj?cie pi?ki poza boisko odpowiada zawodnik, który dotkn?? pi?ki jako ostatni[83]. B??d ten jest karany przyznaniem pi?ki do wprowadzenia przez dru?yn? przeciwn?[84].

Koz?owanie

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Koz?owanie.

Koz?owanie to przemieszczanie ?ywej pi?ki przez zawodnika j? posiadaj?cego, poprzez odbijanie od pod?ogi, toczenie po pod?odze lub celowe rzucenie o tablic?[85]. Gdy pi?ka nie ma kontaktu z r?k? zawodnika, mo?e on wykona? dowolnie wiele kroków[86].

B??d podwójnego koz?owania

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d podwójnego koz?owania.

Zawodnikowi nie wolno ponowi? koz?owania, po jego zakończeniu[87].

B??d kroków

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d kroków.

B??d kroków polega na nielegalnym poruszaniu stopy w czasie posiadania ?ywej pi?ki na boisku[88].

B??d 3 sekund

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d 3 sekund.
 Osobny artyku?: Obszar ograniczony.

Zawodnik nie mo?e przebywa? w obszarze ograniczonym d?u?ej ni? 3 sekundy, gdy jego dru?yna posiada ?yw? pi?k? na polu ataku, a zegar czasu gry jest w??czony[89].

B??d 5 sekund

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d 5 sekund.
 Osobny artyku?: Zawodnik dok?adnie kryty.

Zawodnik dok?adnie kryty ma 5 sekund, by poda?, rzuci? lub rozpocz?? koz?owanie[90].

B??d 8 sekund

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d 8 sekund.

Dru?yna posiadaj?ca pi?k? ma 8 sekund na przeprowadzenie pi?ki z pola obrony na pole ataku[91]. Pomiar czasu 8 sekund ma by? kontynuowany od miejsca w którym zosta? przerwany, je?eli ta sama dru?yna b?dzie wprowadza? pi?k? na polu obrony z powodu:

  • autu,
  • kontuzji zawodnika tej dru?yny,
  • sytuacji rzutu s?dziowskiego,
  • faulu obustronnego,
  • skasowania równych kar przeciwko obu dru?ynom[92].

B??d 24 sekund

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d 24 sekund.

Dru?yna posiadaj?ca ?yw? pi?k? na boisku, ma 24 sekundy na wykonanie próby rzutu do kosza z gry[93].

Zegar czasu gry, w ró?nych sytuacjach, mo?e by? ustawiany na 24 sekundy, lub na 14 sekund, w zale?no?ci od bardzo szczegó?owych przepisów reguluj?cych te sytuacje[94].

B??d powrotu pi?ki na pole obrony

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: B??d po?ów.

Dru?yna posiadaj?ca ?yw? pi?k? na polu ataku, nie mo?e spowodowa? jej powrotu na pole obrony[95].

Sygnalizowanie faulu osobistego

Faul jest naruszeniem przepisów zwi?zanym z nielegalnym zetkni?ciem z przeciwnikiem lub niesportowym zachowaniem[96].

Wyró?nia si?:

Pi?? fauli zawodnika

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Wska?niki fauli zawodnika.

Zawodnik pope?niaj?cy swój pi?ty faul, opuszcza boisko[103].

Pi?? fauli dru?yny

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Faule dru?yny.
 Osobny artyku?: Wska?nik fauli dru?yny.

Dru?yna, która w ci?gu danej kwarty pope?ni?a pi?? fauli[104], podczas tej kwarty b?dzie karana rzutami wolnymi dla przeciwników, po ka?dym faulu tej dru?yny[105].

Obrona

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: Obrona (koszykówka).

Rzuty wolne

[edytuj | edytuj kod]
Prawid?owe ustawienie zawodników podczas rzutów wolnych
Dwa rzuty wolne
 Osobny artyku?: Rzut wolny (koszykówka).

Rzut wolny jest okazj? dan? zawodnikowi do zdobycia jednego punktu zza linii rzutów wolnych, wewn?trz pó?kola rzutów wolnych, bez przeszkód ze strony przeciwnika[106].

Zawodnik wykonuj?cy rzut wolny ma na to 5 sekund, nie mo?e przekroczy? linii rzutów wolnych, dopóki pi?ka nie dotknie obr?czy, ani nie mo?e wykonywa? ruchów pozoruj?cych wykonywanie rzutu[107].

S?dziowie

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artyku?: S?dzia koszykarski.
 Osobny artyku?: Stolik s?dziowski.

S?dziami s? s?dzia g?ówny, jeden lub dwóch s?dziów pomocniczych[108], komisarz (niewymagane)[109] oraz s?dziowie stolikowi: sekretarz, asystent sekretarza, mierz?cy czas gry i mierz?cy czas akcji[110].

Inne zasady

[edytuj | edytuj kod]
Obr?cz uchylna kosza

Zobacz te?:

Pozycje koszykarskie

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje 5 g?ównych pozycji koszykarskich[111][112][113][114][115][116].

Rozgrywaj?cy

[edytuj | edytuj kod]
Rozgrywaj?cy kontroluj?cy pi?k?

Rozgrywaj?cy – point guard (PG), tzw. ?1”[114][117][116] – jego zadaniem jest przemieszczanie pi?ki w g??b boiska oraz decydowanie, jakie zagrania ma wykona? dru?yna[113][114][115][117][118][116]. Jest to najcz??ciej najni?szy zawodnik w zespole[112][113][114][115][117] oraz najszybszy[115]. Powinien mie? najwy?sze umiej?tno?ci w koz?owaniu, podawaniu oraz trzymaniu pi?ki[112][114][115][117]. Spo?ród wszystkich zawodników ma najd?u?szy kontakt z pi?k? podczas meczu[117]. Odpowiada razem z rzucaj?cym obrońc? za przeprowadzenie pi?ki przez w?asn? po?ow? boiska oraz zainicjowanie sta?ego fragmentu gry[112][114]. Zazwyczaj nie s? tak celni w rzutach, jak rzucaj?cy obrońcy[112]. Skupiaj? si? bardziej na taktycznym rozplanowaniu gry, kontrolowaniu sytuacji na ca?ym boisku, koordynowaniu ruchów zawodników swojej dru?yny, zlecaniu zadań poszczególnym zawodnikom[112][113][114][117]. Musi mie? umiej?tno?? rozpoznawania taktyk obronnych stosowanych przez przeciwnika i sprytnego stosowania odpowiedniej taktyki ataku dopasowanej do danego stylu bronienia[113][114]. Jego kluczow? umiej?tno?ci? jest szybkie, sprytne my?lenie na boisku[114].

W obronie jego g?ówn? rol? jest rozpraszanie i przeszkadzanie rozgrywaj?cemu z dru?yny przeciwnej[114]. Robi to poprzez agresywn? i m?dr? obron? na ca?ym boisku[114]. Jego mocn? stron? w obronie s? przechwyty pi?ki[117][116].

Rozgrywaj?cy cz?sto jest liderem dru?yny, praw? r?k? trenera[117].

Znani rozgrywaj?cy: Chris Paul, Magic Johnson, Stephen Curry, John Stockton[114], a w Polsce – ?ukasz Koszarek[116].

Rzucaj?cy obrońca

[edytuj | edytuj kod]
Rzucaj?cy obrońca mijaj?cy przeciwnika

Rzucaj?cy obrońca – shooting guard (SG), tzw. ?2”[114][115][117][116] – od tego zawodnika wymagana jest wysoka umiej?tno?? zdobywania wielu punktów, g?ównie rzutami z dystansu[113][114][115][117][119][116]. Cz?sto zdobywaj? najwi?cej punktów podczas meczu, zw?aszcza rzutów za trzy punkty[112][114][117][119][116]. Rzucaj?cy obrońca powinien by? bardzo dobry w szybkim, sprawnym koz?owaniu oraz precyzyjnych, szybkich podaniach[112][117]. Odpowiada razem z rozgrywaj?cym za przeprowadzenie pi?ki przez w?asn? po?ow? boiska oraz zainicjowanie sta?ego fragmentu gry[112][117]. Musi umie? zast?pi? rozgrywaj?cego, gdy zajdzie taka potrzeba[117]. Ze wzgl?du na swoj? zwinno?? jest zawodnikiem trudnym do krycia[113]. Jest jednym z najni?szych zawodników w dru?ynie[114]. W obronie jego mocnymi stronami s?: szybko??, umiej?tno?? zwinnego unikania zas?on od przeciwników[114] oraz wykonywanie przechwytów pi?ki[117]. Powinien by? bardzo dobrym obrońc?[117].

Znani rzucaj?cy obrońcy: Michael Jordan, James Harden, Kobe Bryant, Reggie Miller[114][116], a w Polsce – Andrzej Pluta[116].

Niski skrzyd?owy

[edytuj | edytuj kod]
Niski skrzyd?owy ustawiaj?cy zawodników do wybranego przez siebie ataku pozycyjnego

Niski skrzyd?owy – small forward (SF), tzw. ?3”[114][115][117][120] – od niego wymagana jest najwi?ksza wszechstronno?? – pomimo nie najwi?kszego wzrostu, ma sprawdza? si? zarówno w ataku (zdobywa? punkty z dystansu, rozpoczyna? zagrywki), jak i bardzo skutecznie gra? w obronie[112][114][121]. W ataku musi mie? umiej?tno?? gry zarówno z daleka od kosza, jak równie? pod koszem[113][114][120]. Powinien mie? zarówno umiej?tno?ci typowe dla graczy niskich, jak i te typowe dla graczy wysokich[117]. Musi by? na tyle agresywny i silny, by poradzi? sobie blisko kosza, oraz na tyle zwinny i szybki, by poradzi? sobie za lini? rzutów za 3 punkty[113][115]. Do jego obowi?zków nale?y przede wszystkim zdobywanie punktów oraz zbieranie pi?ek z kosza[120].

Znani niscy skrzyd?owi: LeBron James, Scottie Pippen, Kevin Durant, Larry Bird[114][120], a w Polsce – Adam Waczyński oraz Mateusz Ponitka[120].

Silny skrzyd?owy

[edytuj | edytuj kod]

Silny skrzyd?owy – power forward (PF), tzw. ?4”[114][115][117][120] – ci zawodnicy sp?dzaj? du?? cz??? meczu blisko kosza, prezentuj?c si?owy styl gry i specjalizuj? si? w obronie podkoszowej i zbiórkach[112][115][117][122][120]. Ich rola jest bardzo podobna do roli ?rodkowych[112][113]. Cz?sto s? prawie tak wysocy i tak silni jak centrzy, lecz s? zdecydowanie szybsi od nich[112]. Rzucaj? tak?e z wi?kszego dystansu ni? centrzy[112] – zazwyczaj s? to rzuty z pó?dystansu[117]. W dawnych latach, silni skrzyd?owi rzucali tylko spod kosza, tak jak centrzy[114]. We wspó?czesnej grze, cz?sto s? dobrzy tak?e w rzutach za 3 punkty[114]. Nadal jednak wi?kszo?? wykonywanych przez nich rzutów, to rzuty za 2 punkty[114].

W obronie przede wszystkim maj? broni? kosza oraz skupia? si? na zbiórkach[117][120]. Podczas zbiórek blokuj? przeciwników i walcz? z nimi w bezpo?rednich starciach fizycznych[120]. Cz?sto równie? stosuj? zas?ony[120].

Znani silni skrzyd?owi: Tim Duncan, Dennis Rodman, Karl Malone, Kevin Love[114], Blake Griffin, Anthony Davis[120], a w Polsce – Maciej Lampe oraz Damian Kulig[120].

?rodkowy

[edytuj | edytuj kod]
Walcz?cy o pi?k? centrzy
Walcz?cy pod koszem zawodnicy, w tym atakuj?cy center Marcin Gortat

?rodkowy – center (C), tzw. ?5”[114][115][117][120] – jego g?ównym zadaniem jest zdobywanie punktów spod kosza, zbieranie pi?ek z tablicy i blokowanie rzutów przeciwników[112][115][123][120]. Gra g?ównie pod koszem[113][114][115][117][120]. Centrami zostaj? najwy?si i najsilniejsi gracze w dru?ynie[120][112][113][114][115][117][123]. Raczej nie wykonuje rzutów z pó?dystansu, ani tym bardziej rzutów za 3 punkty[114]. Bardzo cz?sto wykonuj? dobitki[114]. Jego bardzo wa?n? rol? jest zatrzymywanie swym cia?em rozp?dzonych przeciwników, poprzez stawianie bardzo silnych zas?on[113][117].

W obronie, g?ówn? rol? ?rodkowego, jest bronienie kosza, blokowanie przeciwników, blokowanie rzutów oraz wykonywanie zbiórek po niecelnych rzutach przeciwników[114][115][117].

Znani centrzy: Shaquille O’Neal, Joel Embiid, Wilt Chamberlain, Bill Russell[114]. Znanym na ?wiecie Polakiem graj?cym na pozycji ?rodkowego jest Marcin Gortat[117][120]. W Polsce znanym koszykarzem na tej pozycji jest te? Przemys?aw Karnowski[120].

Popularno?? koszykówki

[edytuj | edytuj kod]
Dru?yna Harlem Globetrotters popularyzuj?ca koszykówk? (1958)

Na ?wiecie zarejestrowanych jest obecnie ok. 400 milionów koszykarzy[9].

Koszykówka jest bardzo popularna w USA[124]. W ka?dym amerykańskim mie?cie znajduj? si? wi?ksze lub mniejsze boiska do koszykówki[125]. Popularne w USA s? nie tylko dru?yny zawodowe, ale tak?e amatorskie – znaczenie maj? równie? uniwersyteckie dru?yny koszykówki, a media po?wi?caj? im tyle samo uwagi, co dru?ynom zawodowym[11][124]. Dla Amerykanów sport jest wyrazem narodowej dumy oraz lokalnego patriotyzmu[124], a koszykówka dla m?odych Afroamerykanów jest szans? na wydostanie si? z getta[125].

Popularyzacji koszykówki na ?wiecie przys?u?y?a si? dru?yna Harlem Globetrotters (za?o?ona w 1927 roku), która nie rozgrywa ?adnych normalnych zawodów koszykówki (nie nale?y do ?adnej ligi), lecz je?dzi po ca?ym ?wiecie prezentuj?c cyrkowo-humorystyczne widowiska akrobatyczne ubrane w form? meczu koszykówki[1][125].

Amerykańskim widowiskiem s? tak?e tzw. mecze gwiazd (odbywaj?ce si? od 1951 roku), czyli rozgrywki, podczas których wykonuje si? tak?e ró?ne konkursy, jak np. konkurs wsadów (od 1984) tudzie? konkurs rzutów za trzy punkty (od 1986)[14].

Przed II wojn? ?wiatow? koszykówka by?a popularna przede wszystkim w USA[11]. Po II wojnie ?wiatowej znacznie wzrós? poziom jej popularno?ci na ca?ym ?wiecie[11]. W latach 80. ogromnie wzros?o zainteresowanie koszykówk? za spraw? telewizji[11]. Na podstawie statystyk dotycz?cych sprzeda?y pi?ek do koszykówki oraz koszów, popularno?? koszykówki nie maleje, a wr?cz si? zwi?ksza[11].

Minibasket

[edytuj | edytuj kod]

Minibasket to uproszczona odmiana koszykówki dostosowana do warunków fizycznych dzieci[126].

W pierwszych polskich przepisach do gry w minibasket (1968) podano nast?puj?c? definicj? tego sportu:

Mini-koszykówka jest gr? opart? na prawdziwej grze w koszykówk?, lecz przystosowan? do dzieci?cego wieku szkolnego. Ta gra – mo?e by? uprawiana do wieku najwy?ej 12 lat.

Pierwsze regu?y tej odmiany koszykówki stworzy? Amerykanin Jay Archer w 1950 roku[126]. Mini-koszykówka zacz??a si? rozwija? ju? w latach sze??dziesi?tych XX wieku[126]. Sport ten nazwany zosta? baby-basketball i nazwa ta zosta?a opatentowana[126]. Potocznie cz?sto mówi?o si? o tym biddy basket ball, czyli koszykówka dla kurczaków[126]. Gra ta szybko sta?a si? popularna na ca?ym ?wiecie, w tym m.in. w Hiszpanii, Brazylii, Francji, W?oszech i Polsce[126].

Sport ten zosta? w 1967 roku obj?ty patronatem FIBA i zosta? nazwany minibasket, aby unikn?? p?acenia tantiem[126]. Z tego powodu równie? musiano dokona? nieznacznych zmian w przepisach gry[126]. FIBA spopularyzowa?o minibasket na wszystkich kontynentach[127].

Zainteresowanie minibasketem w Polsce by?o bardzo du?e[127]. W grudniu 1967 Polski Zwi?zek Koszykówki podj?? uchwa?? wyznaczaj?c? kierunki szkolenia najm?odszych koszykarzy[127]. Przy PZKosz powo?ano specjaln? Komisj? ds. minibasketu[127]. Zajmowa?a si? ona opracowaniem przepisów gry (wydane w 1968), ustaleniem form organizacji grup szkoleniowych i sposobu prowadzenia zawodów[127]. Dzi?ki minibasketowi podstawowe elementy gry w koszykówk? zosta?y wprowadzone do programu m?odszych klas szko?y podstawowej[127].

G?ówne ró?nice w zasadach mi?dzy koszykówk? zwyk??, a mini-koszykówk? polegaj? na dostosowaniu zasad do warunków fizycznych dzieci – np. kosz znajduje si? na wysoko?ci zaledwie 260 cm od pod?ogi, a pi?ka do gry ma 67–73 cm i wag? 450-500g[127]. W przepisach minibasketu dopuszczalny jest równie? remis, jako pe?noprawny wynik końcowy meczu, co ma na celu eliminowanie u dzieci d??eń do zwyci?stwa za wszelk? cen?[127].

W 1975 roku w Anglii odby? si? I Europejski Festiwal Mini-koszykówki[128]. Polsk? reprezentowa?a dru?yna z Zielonej Góry[128]. Polskie dru?yny nawet przed 1975 rokiem rozgrywa?y mi?dzynarodowe sparingi w minibaskecie[128].


Ró?nice w zasadach gry w koszykówk?

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje wiele ró?nic w zasadach gry oraz nawet w wygl?dzie boisk do koszykówki. S? to np.:[129]

Wymiary boiska

[edytuj | edytuj kod]
FIBA NBA WNBA NCAA
Linia rzutów za 3 punkty (od ?rodka obr?czy) 6,75 m 7,24 m (6,71 m przy linii końcowej boiska) 6,25 m m??czy?ni: 6,75 m (6,60 m przy linii końcowej boiska)
kobiety: 6,32 m
Linia rzutów wolnych (od obr?czy) 4,00 m 3,96 m (13 ft) 3,96 m 3,96 m
Wymiary boiska 28 × 15 m 28,65 × 15,24 m 28 × 15 m 25,6 × 15,24 m
FIBA (od 2010) FIBA (przed 2010) NBA NCAA
Boisko zgodne z przepisami FIBA obowi?zuj?cymi od 2010 roku. Boisko zgodne z przepisami FIBA, sprzed zmian z roku 2010. Boisko zgodne z przepisami NBA. Boisko zgodne z przepisami NCAA.

Obszar ograniczony

[edytuj | edytuj kod]

Koszykówka na ?wiecie

[edytuj | edytuj kod]
Michael Jordan uznawany za najlepszego koszykarza w historii gry

Ligi koszykówki w wybranych państwach

[edytuj | edytuj kod]
Państwo Ligi
 Stany Zjednoczone
 Polska
 Hiszpania
 Litwa
 Francja
 Niemcy
 W?ochy

Mistrzowie olimpijscy w koszykówce m??czyzn

[edytuj | edytuj kod]
Rok Zwyci?zcy[130][131]
1936 USA
1948 USA
1952 USA
1956 USA
1960 USA
1964 USA
1968 USA
1972 ZSRR
1976 USA
1980 Jugos?awia
1984 USA
1988 ZSRR
1992 USA
1996 USA
2000 USA
2004 Argentyna
2008 USA
2012 USA
2016 USA
2020 USA
2024 USA

Mistrzynie olimpijskie w koszykówce kobiet

[edytuj | edytuj kod]
Rok Zwyci??czynie[130][132]
1976 ZSRR
1980 ZSRR
1984 USA
1988 USA
1992 WNP
1996 USA
2000 USA
2004 USA
2008 USA
2012 USA
2016 USA
2020 USA
2024 USA

Mistrzowie ligi NBA

[edytuj | edytuj kod]
Rok Mistrzowska dru?yna[133]
1947 Philadelphia Warriors
1948 Baltimore Bullets
1949 Minneapolis Lakers
1950 Minneapolis Lakers
1951 Rochester Royals
1952 Minneapolis Lakers
1953 Minneapolis Lakers
1954 Minneapolis Lakers
1955 Syracuse Nationals
1956 Philadelphia Warriors
1957 Boston Celtics
1958 St. Louis Hawks
1959 Boston Celtics
1960 Boston Celtics
1961 Boston Celtics
1962 Boston Celtics
1963 Boston Celtics
1964 Boston Celtics
1965 Boston Celtics
1966 Boston Celtics
1967 Philadelphia Warriors
1968 Boston Celtics
1969 Boston Celtics
1970 New York Knicks
1971 Milwaukee Bucks
1972 Los Angeles Lakers
1973 New York Knicks
1974 Boston Celtics
1975 Golden State Warriors
1976 Boston Celtics
1977 Portland Trail Blazers
1978 Washington Bullets
1979 Seattle SuperSonics
1980 Los Angeles Lakers
1981 Boston Celtics
1982 Los Angeles Lakers
1983 Philadelphia 76'ers
1984 Boston Celtics
1985 Los Angeles Lakers
1986 Boston Celtics
1987 Los Angeles Lakers
1988 Los Angeles Lakers
1989 Detroit Pistons
1990 Detroit Pistons
1991 Chicago Bulls
1992 Chicago Bulls
1993 Chicago Bulls
1994 Houston Rockets
1995 Houston Rockets
1996 Chicago Bulls
1997 Chicago Bulls
1998 Chicago Bulls
1999 San Antonio Spurs
2000 Los Angeles Lakers
2001 Los Angeles Lakers
2002 Los Angeles Lakers
2003 San Antonio Spurs
2004 Detroit Pistons
2005 San Antonio Spurs
2006 Miami Heat
2007 San Antonio Spurs
2008 Boston Celtics
2009 Los Angeles Lakers
2010 Los Angeles Lakers
2011 Dallas Mavericks
2012 Miami Heat
2013 Miami Heat
2014 San Antonio Spurs
2015 Golden State Warriors
2016 Cleveland Cavaliers
2017 Golden State Warriors
2018 Golden State Warriors
2019 Toronto Raptors
2020 Los Angeles Lakers
2021 Milwaukee Bucks
2022 Golden State Warriors
2023 Denver Nuggets
2024 Boston Celtics

Koszykówka w Korei Pó?nocnej

[edytuj | edytuj kod]

W Korei Pó?nocnej wprowadzono w?asne zasady gry w koszykówk?[134][135][136]:

  • Wsady s? warte trzy punkty, zamiast dwóch[134][135].
  • Je?li podczas celnego rzutu za trzy punkty, pi?ka nie dotknie obr?czy kosza, rzut jest warty cztery punkty[134][135][136].
  • Niecelny rzut wolny jest karany odj?ciem jednego punktu[134][135][136].
  • Rzut wykonany w ostatnich 3 sekundach meczu jest wart osiem punktów[135][136].
  • Nie ma dogrywek, gra mo?e zakończy? si? remisem[136].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q koszykówka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  2. a b c Koszykówka. Encyklopedia Interia. [dost?p 2025-08-14].
  3. a b c d e f g h i j k l m n o basketball, [w:] Encyclop?dia Britannica [dost?p 2025-08-14] (ang.).
  4. Koszykówka. S?ownik j?zyka polskiego PWN. [dost?p 2025-08-14].
  5. a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 5, przepis 1.1. [dost?p 2025-08-14].
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab P. Pietryk: Historia koszykówki. UKS Basket Zgorzelec. [dost?p 2025-08-14].
  7. a b c d e f g h i j Wszystko o koszykówce – Historia koszykówki. koszfanpltl.pl.tl. [dost?p 2025-08-14].
  8. a b c Steven Teske: Basketball. The Encyclopedia of Arkansas History & Culture, 15 sierpnia 2014. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  9. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Hartyáni Zsolt: History of Basketball: Rule Development from the beginning up to now. Basketref.com. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  10. a b c d Naismith James, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  11. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Basketball. Encyclopedia.com. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  12. History. FIBA. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  13. a b c d e f g A History Of The Basketball Rules. FIBA Europe. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  14. a b c d e NBA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  15. Jakub Zamojsk: Zmiany przepisów gry w koszykówk?. PolskiKosz.pl, 5 sierpnia 2008. [dost?p 2025-08-14].
  16. ?ukasz Katowicz: Zmiany przepisów gry w koszykówk?. e-Sochaczew.pl, 9 sierpnia 2010. [dost?p 2025-08-14].
  17. Piotr Ciesielski: Ogromne zmiany w przepisach koszykówki. WP Sportowe Fakty, 15 lipca 2008. [dost?p 2025-08-14].
  18. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2010. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2010. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)].
  19. a b c d e Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 22.
  20. a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 23.
  21. a b c d e f Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 28.
  22. a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 24.
  23. a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 25.
  24. a b c d e f Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 20.
  25. a b c d e f g Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 19.
  26. a b c d e f g h i j k l m n o Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 21.
  27. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.2.2. [dost?p 2025-08-14].
  28. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 5, przepis 1.3. [dost?p 2025-08-14].
  29. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 71, przepis D.4.1. [dost?p 2025-08-14].
  30. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.1. [dost?p 2025-08-14].
  31. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.7. [dost?p 2025-08-14].
  32. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.2. [dost?p 2025-08-14].
  33. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.3. [dost?p 2025-08-14].
  34. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.4. [dost?p 2025-08-14].
  35. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  36. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.1.3. [dost?p 2025-08-14].
  37. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.1.4. [dost?p 2025-08-14].
  38. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.3.2. [dost?p 2025-08-14].
  39. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 12, przepis 5.1. [dost?p 2025-08-14].
  40. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 12, przepis 5.2. [dost?p 2025-08-14].
  41. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 5.5. [dost?p 2025-08-14].
  42. a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 6.1. [dost?p 2025-08-14].
  43. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 6.2. [dost?p 2025-08-14].
  44. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.4. [dost?p 2025-08-14].
  45. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.5. [dost?p 2025-08-14].
  46. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.1. [dost?p 2025-08-14].
  47. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 10.2. [dost?p 2025-08-14].
  48. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 10.3. [dost?p 2025-08-14].
  49. a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 11.1. [dost?p 2025-08-14].
  50. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 12.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  51. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.2.4. [dost?p 2025-08-14].
  52. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.2.6. [dost?p 2025-08-14].
  53. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.3. [dost?p 2025-08-14].
  54. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.4.1. [dost?p 2025-08-14].
  55. a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 13.1. [dost?p 2025-08-14].
  56. a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 13.2. [dost?p 2025-08-14].
  57. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  58. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  59. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.2. [dost?p 2025-08-14].
  60. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.3. [dost?p 2025-08-14].
  61. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.4. [dost?p 2025-08-14].
  62. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 15.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  63. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 17.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  64. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 20, przepis 17.3.1. [dost?p 2025-08-14].
  65. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 20, przepis 17.3.2. [dost?p 2025-08-14].
  66. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.1. [dost?p 2025-08-14].
  67. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  68. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.2. [dost?p 2025-08-14].
  69. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.3. [dost?p 2025-08-14].
  70. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.5. [dost?p 2025-08-14].
  71. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.6. [dost?p 2025-08-14].
  72. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.1. [dost?p 2025-08-14].
  73. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.2.2. [dost?p 2025-08-14].
  74. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.1. [dost?p 2025-08-14].
  75. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.2. [dost?p 2025-08-14].
  76. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.4. [dost?p 2025-08-14].
  77. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.5. [dost?p 2025-08-14].
  78. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 20.1. [dost?p 2025-08-14].
  79. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 20.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  80. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 21.1. [dost?p 2025-08-14].
  81. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 24, przepis 21.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  82. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 23.1.2. [dost?p 2025-08-14].
  83. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 23.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  84. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 22.2. [dost?p 2025-08-14].
  85. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 24.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  86. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 24.1.2. [dost?p 2025-08-14].
  87. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 26, przepis 24.2. [dost?p 2025-08-14].
  88. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 26, przepis 25.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  89. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 26.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  90. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 27.2. [dost?p 2025-08-14].
  91. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 28.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  92. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 28.1.3. [dost?p 2025-08-14].
  93. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 28, przepis 29.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  94. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 28–29, przepisy 29.2.1–29.2.4. [dost?p 2025-08-14].
  95. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 29, przepis 30.2. [dost?p 2025-08-14].
  96. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 31, przepis 32.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  97. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 35, przepis 34.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  98. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 35, przepis 35.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  99. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 36–37, przepis 36.3.1. [dost?p 2025-08-14].
  100. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 37–38, przepis 37.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  101. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 38, przepis 38.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  102. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 39, przepis 39.1. [dost?p 2025-08-14].
  103. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 40.1. [dost?p 2025-08-14].
  104. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 41.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  105. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 41.2.1. [dost?p 2025-08-14].
  106. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 41, przepis 43.1.1. [dost?p 2025-08-14].
  107. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 41, przepis 43.2.3. [dost?p 2025-08-14].
  108. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.1. [dost?p 2025-08-14].
  109. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.3. [dost?p 2025-08-14].
  110. Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.2. [dost?p 2025-08-14].
  111. Basketball players. Introduction. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  112. a b c d e f g h i j k l m n o p Basketball Positions and Roles. Singapore Sports Council. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  113. a b c d e f g h i j k l m Basketball player positions. HoopTactics. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).
  114. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Basketball Positions: Key Roles and Responsibilities (explained). Basketball For Coaches. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  115. a b c d e f g h i j k l m n o p Players and Positons. NBA. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  116. a b c d e f g h i j Filip Wróblewski, Koszykówka, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Bia?a, 2016, ISBN 978-83-7887-187-3, s. 10.
  117. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Pozycje koszykarskie. Koszykówka dla ka?dego. [dost?p 2025-08-14].
  118. Basketball players. Point guard. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  119. a b Basketball players. Shooting guard. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  120. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Filip Wróblewski, Koszykówka, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Bia?a, 2016, ISBN 978-83-7887-187-3, s. 11.
  121. Basketball players. Small forward. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  122. Basketball players. Power forward. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  123. a b Basketball players. Centre. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  124. a b c Sport w USA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  125. a b c Koszykówka w USA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  126. a b c d e f g h Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 33.
  127. a b c d e f g h i Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 34.
  128. a b c Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 35.
  129. Difference between NBA and FIBA rules. World of Basketball. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  130. a b Koszykówka – mistrzowie olimpijscy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  131. Basketball Men’s Basketball Medalists. Sports Reference. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).
  132. Paris 2024 Women's Olympic Basketball Tournament Media Guide [online], FIBA (ang.).
  133. Koszykówka – rozgrywki NBA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14].
  134. a b c d Adrian Ballantyne: North Korea rewrites basketball rules. Herald Sun, 8 marca 2013. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  135. a b c d e Carly Stern: North Korea basketball rules. Daily Mail, 6 marca 2018. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
  136. a b c d e Weird Rules in North Korean Basketball. Uncle John’s Bathroom Reader. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).

Linki zewn?trzne

[edytuj | edytuj kod]
动则气喘是什么原因 矗读什么 牙结石用什么牙膏最好 thx是什么意思 中唐筛查是检查什么
舌苔白色是什么原因 黄精什么味道 粉尘螨过敏是什么意思 李子吃多了有什么坏处 健脾祛湿吃什么药效果最好
供血不足吃什么药效果最好 娃娃流鼻血是什么原因 为什么突然头晕 12月什么星座 榆钱是榆树的什么
今年流行什么颜色头发 卡马西平片治什么病 胃发炎吃什么药好得快 气虚吃什么中成药 大料是什么调料
深邃是什么意思hcv8jop6ns3r.cn 笔记本电脑什么牌子好hcv9jop2ns7r.cn 高铁座位为什么没有e座hcv9jop0ns3r.cn 玉树临风是什么生肖kuyehao.com ky是什么hcv8jop5ns5r.cn
行驶证和驾驶证有什么区别hcv8jop8ns4r.cn 掉头发挂什么科hcv7jop9ns3r.cn 天蝎座什么象星座naasee.com 股长是什么级别xjhesheng.com 急性肾炎什么症状hcv9jop5ns6r.cn
白天不懂夜的黑什么意思hcv9jop7ns3r.cn 文理分科什么时候开始hcv8jop0ns9r.cn 肝硬化吃什么食物好hcv8jop0ns7r.cn 木薯淀粉可以用什么代替hcv9jop7ns1r.cn 脾胃不好吃什么食物ff14chat.com
治肝病最好的药是什么药hcv8jop0ns5r.cn 吖什么意思hcv8jop8ns2r.cn 胃炎吃什么中药效果好hcv8jop2ns4r.cn 红馆是什么地方hcv7jop5ns2r.cn 紫荆花代表什么生肖hcv8jop9ns2r.cn
百度