俄军苏35战机遭美国舰载机偷拍 一关键技术差距显现
![]() Piktogram koszykówki | |
Inne nazwy |
百度 对一级党委进行改组,是最严厉的问责手段。
pi?ka koszykowa |
---|---|
Charakterystyka | |
Rodzaj sportu | |
Sport kontaktowy |
tak |
Popularno?? | |
Zasi?g geograficzny |
ca?y ?wiat |
Dyscyplina olimpijska |
od 1936 roku |
Koszykówka (lub pi?ka koszykowa[1]) – dyscyplina sportu dru?ynowego (sport olimpijski), w której dwie pi?cioosobowe dru?yny graj? przeciwko sobie próbuj?c zdoby? jak najwi?ksz? liczb? punktów wrzucaj?c pi?k? do kosza dru?yny przeciwnej[1][2][3][4][5]. Za dat? powstania koszykówki uznaje si? 21 grudnia 1891 r., a za jej twórc? – Jamesa Naismitha.
Powstanie i historia koszykówki
[edytuj | edytuj kod]




Koszykówka powsta?a oko?o grudnia 1891 roku w Springfield w stanie Massachusetts, gdy protestancki pastor i amerykański nauczyciel wychowania fizycznego (pochodzenia kanadyjskiego) w YMCA James Naismith opracowa? now? gr? zespo?ow?[1][2][3][6][7][8][9][10][11]. W 1891 roku Rada Pedagogiczna w Springfield YMCA Sport College rozpisa?a konkurs na dyscyplin? sportu potrzebn? do zachowania kondycji dzieci i m?odzie?y w czasie semestru zimowego[6][10]. Naismith chcia? stworzy? gr?, która minimalizowa?aby kontakt fizyczny, ale zawiera?a du?o skakania, biegania oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej zwi?zanej z posiadaniem pi?ki w d?oniach[11]. Wygra? projekt dr. Jamesa Naismitha[6][10], który napisa?:
Przeci?tny cz?owiek jest pod silnym wp?ywem tradycji. Je?li jest zainteresowany gr? sportow?, jakikolwiek wysi?ek fizyczny, aby co? w niej zmieni?, tworzy sprzeciw w jego umy?le. U?wiadomi?em sobie, ?e wszelkie usi?owania, by zmieni? znane gry, nieuchronnie przynios? op?akany rezultat.[…] Wówczas wzi??em pod uwag? du?? pi?k?, ?atw? w uj?ciu, któr? ka?dy móg?by chwyta? i rzuca? po niewielkim przygotowaniu. […] potem znalaz?em dwa stare kosze do zbierania brzoskwiń. Znalaz?em m?otek i kilka gwo?dzi i przybi?em kosze do dolnej kraw?dzi balkonów sali gimnastycznej
Gra polega?a na rzucaniu pi?ki do wiklinowych koszy zawieszonych na balkonach sali gimnastycznej[3][6][9][11]. Kosze te nie mia?y dziury na ich dnie, wi?c po ka?dym celnym rzucie pi?k? nale?a?o wyci?ga? specjalnymi kijami[3][6]. Pocz?tkowo do gry w koszykówk? u?ywano zwyk?ej pi?ki futbolowej[3][9][11]. Pierwsza pi?ka przeznaczona wy??cznie do koszykówki powsta?a w 1894 roku[3][9][11]. Naismith stworzy? podstawowe zasady gry w koszykówk?[10][11]:
- Okr?g?? pi?k? nale?a?o gra? wy??cznie przy u?yciu r?k[6][7][9]. Pi?ka powinna by? du?a, lekka i mo?liwa do trzymania w d?oniach[11].
- Trzymaj?c pi?k?, nie wolno by?o si? z ni? przemieszcza? – nale?a?o j? podawa?[6][7][9].
- Zawodnicy mieli prawo znajdowa? si? w dowolnym miejscu boiska[6][7][9][11].
- Nie wolno by?o stosowa? przemocy fizycznej mi?dzy zawodnikami[6][7][9][11].
- Niewielka bramka w formie kosza powinna by? umieszczona poziomo, wysoko w górze[7][9][11].
21 grudnia 1891 w sali gimnastycznej YMCA przy Armory Street w Springfield zosta? rozegrany pierwszy nieoficjalny mecz koszykówki[6]. W grze bra?y udzia? dwie dziewi?cioosobowe dru?yny studentów Scholl of Christian Workers[6]. Na boisku jednocze?nie przebywa?o osiemnastu zawodników[6]. Pierwszy oficjalny mecz koszykówki odby? si? 11 marca 1892 roku[6], natomiast pierwszy mecz koszykówki kobiet odby? si? 22 marca 1893 roku[6][9].
Ze wzgl?du na pochodzenie twórcy koszykówki, pierwszym państwem poza USA, w którym grano w koszykówk?, by?a Kanada[3][11]. Nast?pnie koszykówka zosta?a zaprezentowana m.in. we Francji (1893), Anglii (1894), Australii, Chinach, Indiach i Japonii (1895-1900)[3][11].
W 1894 roku wprowadzono pierwsze zmiany w przepisach gry w koszykówk? – du?a brutalno?? tej gry wymusi?a wprowadzenie rzutów wolnych[6][9]. Oko?o 1895/96 zmieniono zasady punktacji – rzuty z gry by?y warte nie 3, a 2 punkty, za? rzuty wolne – nie 3, lecz 1 punkt[3][9]. Od 1895 roku zacz??y si? pojawia? drewniane tablice koszów[3], natomiast od 1896 roku mo?na ju? by?o koz?owa?[6]. W 1900 roku kosze na brzoskwinie zast?piono metalowymi obr?czami z siatkami bez dna[6]. Inne ?ród?a podaj?, ?e mia?o to miejsce dopiero ok. 1912-1913 roku[3]. W 1903 roku wprowadzono przepis, ?e wszystkie linie ograniczaj?ce boisko musz? by? proste – na boisku nie mog? znajdowa? si? np. kolumny, schody, czy inne konstrukcje/przedmioty przeszkadzaj?ce w grze[3].
W 1904 roku koszykówka by?a dyscyplin? pokazow? na igrzyskach olimpijskich[1][6]. W 1906 roku powsta?a organizacja Intercollegiate Athletic Association of the United States (obecnie: National Collegiate Athletic Association – NCAA), kontroluj?ca rozgrywki mi?dzy amerykańskimi koled?ami, w tym koszykówk?[3][8]. W 1915 roku zmniejszono liczb? zawodników dru?yny znajduj?cych si? jednocze?nie na boisku do pi?ciu[6] (niektóre ?ród?a podaj?, ?e mia?o to miejsce ju? ok. 1895-1897[11]).
18 czerwca 1932 w Genewie powsta?a Mi?dzynarodowa Federacja Koszykówki (Fédération Internationale de Basketball Amateur – FIBA)[1][6][7][9][12]. Organizacja ta do dzi? zarz?dza mi?dzynarodowymi meczami koszykówki[3]. W 1934 roku opublikowano pierwsze mi?dzynarodowe przepisy gry w koszykówk? FIBA[13].
Od 1935 roku rozgrywane s? mistrzostwa Europy w koszykówce[1][9], a od 1936 roku koszykówka jest dyscyplin? olimpijsk?[1][2][7].
Do 1936/37 roku po ka?dym celnym rzucie odbywa? si? rzut s?dziowski – w tym roku zniesiono ten przepis, co pozytywnie wp?yn??o na rozwój i popularyzacj? koszykówki[6][9]. Podczas kongresu FIBA w Berlinie w 1936 wprowadzono równie? lini? ?rodkow? boiska[9][13]. Wi?za?o si? to z wprowadzeniem zasady 10 sekund (obecnie znanej jako zasada 8 sekund)[9][13].
W 1949 roku powsta?a liga National Basketball Association (NBA)[1][9][11][14]. NBA powsta?o z po??czenia dwóch zawodowych lig amerykańskich: BAA (Basketball Association of America) oraz NBL (National Basketball League)[1][11][14]. Poniewa? BAA powsta?o ju? w roku 1946, a NBA jest niejako kontynuacj?, czasem za dat? powstania zawodowej ligi NBA przyjmuje si? ju? rok 1946[7][8][11][14]. Za pierwszy sezon w historii NBA uznaje si? rozgrywki 1946/47, mimo ?e wtedy liga ta nazywa?a si? jeszcze BAA[14].
Od 1950 roku rozgrywane s? mistrzostwa ?wiata w koszykówce[1].
W 1954 wprowadzono w NBA zasad? 24 sekund[9]. W 1956 roku w FIBA wprowadzono zasad? 30 sekund[9][13]. W 1956 roku powi?kszono tak?e obszar ograniczony do kszta?tu trapezu[9][13], który obowi?zywa? a? do 2010 roku[15][16][17][18]. W 1979 roku NBA wprowadzi?a rzuty za 3 punkty (7,24 m od obr?czy kosza)[9]. Ten sam pomys? zaakceptowa?a FIBA w 1984 roku (6,25 m od obr?czy kosza)[9].
Od 1976 roku dyscyplin? olimpijsk? sta?a si? tak?e koszykówka kobiet[1][7]. W sezonie 1996/97 utworzono Women’s National Basketball Association (WNBA)[3].
W 2000 roku, w celu zwi?kszenia dynamiki gry, regu?? 10 sekund zmieniono na regu?? 8 sekund, a regu?? 30 sekund, na regu?? 24 sekund[9][13]. W 2010 roku ca?kowicie zmieniono wygl?d boiska do koszykówki FIBA[9][13].
Osobny artyku?:Historia koszykówki w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Na ziemiach polskich pierwszy mecz koszykówki zosta? rozegrany przez kobiety[6]. Mia?o to miejsce 29 czerwca 1909 roku we Lwowie – w zawodach odbywaj?cych si? na trawiastym boisku z koszami bez tablic, zagra?o sze?? zespo?ów gimnazjalnych[6]. Po odzyskaniu przez Polsk? niepodleg?o?ci, koszykówka sta?a si? sportem powszechnie nauczanym w szko?ach podstawowych i ?rednich[6]. W styczniu 1919 odby? si? pierwszy centralny turniej koszykówki m??czyzn[19]. W kolejnych latach (a? do 1928) organizowano w Polsce bardzo wiele zawodów koszykówki zarówno m?skiej, jak i kobiecej, rozgrywanych przez dru?yny szkó? ?rednich[19]. Pierwsze oficjalne Mistrzostwa Polski mia?y miejsce we wrze?niu roku 1929 w Krakowie[20]. Mistrzostwa te dotyczy?y koszykówki m??czyzn[20] oraz kobiet[21]. Wed?ug innych ?róde?, pierwsze mistrzostwa Polski w koszykówce odby?y si? w 1928 roku[1][6], natomiast w koszykówce kobiet w 1929 roku[6]. Pierwszy mi?dzynarodowy mecz koszykówki w którym bra?a udzia? Polska, rozegra?y kobiety[21]. Ten mecz mi?dzy Polsk? a Szwecj? rozegrany zosta? w czerwcu 1930 w Krakowie[21]. Polki wygra?y 30:13[21]. Pierwszy mi?dzynarodowy mecz koszykówki m??czyzn Polska rozegra?a z Estoni?[22]. Spotkanie to mia?o miejsce w Tallinnie w lutym 1935 roku[22]. W tym samym roku reprezentacja kobiet zdoby?a z?oty medal na Akademickich Mistrzostwach ?wiata w Budapeszcie[21]. W 1936 koszykówka sta?a si? sportem olimpijskim[23]. Polska zaj??a wtedy IV miejsce i by?o to najwy?sze miejsce w?ród państw europejskich[23]. W 1938 roku w Rzymie mia?y miejsce pierwsze oficjalne Mistrzostwa Europy w koszykówce kobiet – Polska zaj??a III miejsce[21].
19 lutego 1928 roku, z inicjatywy doktora medycyny Tadeusza Chrapkowskiego, powsta? Polski Zwi?zek Gier Sportowych, obejmuj?cy koszykówk? oraz dwie inne dyscypliny sportowe (siatkówk?, pi?k? r?czn? (m??czy?ni) i hazen? (kobiety))[1][6][24]. W roku 1934 Polska przyst?pi?a do FIBA[25]. Polski Zwi?zek Gier Sportowych zosta? w 1936 roku przekszta?cony w Polski Zwi?zek Pi?ki R?cznej, lecz swoj? dzia?alno?ci? nadal obejmowa? koszykówk? (oraz siatkówk? i pi?k? r?czn?)[24]. Istnia? do wrze?nia 1939 roku[24].
W roku 1945 w Krakowie zosta? reaktywowany Polski Zwi?zek Pi?ki R?cznej (g?ównie dzi?ki Zygmuntowi Nowakowi)[24]. Mówi?c dok?adniej, dosz?o do przeniesienia siedziby Polskiego Zwi?zku Pi?ki R?cznej z Krakowa do Warszawy oraz zmienienia nazwy z PZPR na Polski Zwi?zek Koszykówki, Siatkówki i Szczypiorniaka[24]. Skupienie trzech dyscyplin sportowych w jednej sekcji nie sprzyja?o prawid?owemu rozwojowi tych sportów[24]. Dlatego w roku 1953 powsta?y trzy samodzielne sekcje: Koszykówki, Siatkówki oraz Pi?ki R?cznej[26]. W roku 1957 poszerzone Plenum Sekcji Pi?ki Koszykowej GKKF powo?a?o Polski Zwi?zek Koszykówki z siedzib? w Warszawie[26]. Przyj?to projekt statutu Zwi?zku, który zosta? zarejestrowany 21 czerwca 1957 roku przez Sto?eczn? Rad? Narodow?, dzi?ki czemu PZKosz otrzyma? samodzielno?? prawn?[26]. Pierwsze w historii Walne Zebranie Polskiego Zwi?zku Koszykówki odby?o si? 6 pa?dziernika 1957[26]. FIBA wyrazi?o swoje wielkie uznanie dla pracy PZKosz poprzez przyznanie Polsce organizacji Mistrzostw Europy 1958 oraz 1978 w koszykówce kobiet, a tak?e Mistrzostw Europy 1963 w koszykówce m??czyzn[25]. Mistrzostwa z roku 1963 zainaugurowa?y uroczysto?ci maj?ce na celu uczczenie Jubileuszu 50-lecia Koszykówki w Polsce[25].
Najwi?ksze osi?gni?cia w historii polskiej koszykówki to:
- mistrzostwo Europy kobiet (1999)[1],
- wicemistrzostwo Europy kobiet (1980, 1981)[1],
- wicemistrzostwo Europy m??czyzn (1963)[1].
Po II wojnie ?wiatowej w Polsce nast?powa? dynamiczny rozwój koszykówki[25]. Państwo wspomaga?o sport, powo?ano naczelne w?adze sportowe, upowszechniono koszykówk? w szko?ach[25]. PZKosz prowadzi? bardzo du?o szkoleń dla trenerów i instruktorów koszykówki, a na wy?szych uczelniach wychowania fizycznego w Polsce otworzono specjalizacje dla trenerów koszykówki[25]. Organizowano w Polsce tak?e liczne seminaria naukowo-metodyczne dotycz?ce koszykówki[25].
Przepisy gry w koszykówk? dotar?y na tereny Polski po raz pierwszy w roku 1908[26]. Maria Germanówna zosta?a wydelegowana przez Lwowskie Towarzystwo Zabaw Ruchowych do Wielkiej Brytanii, sk?d przywioz?a i rozpowszechni?a zasady gry w koszykówk? kobiet[26]. W roku 1909 pierwsze przepisy gry w koszykówk? w j?zyku polskim opracowa? Swi?tkiewicz[26]. Swi?tkiewicz przez pewien czas przebywa? w Chicago, prowadz?c tam kurs gimnastyki, dzi?ki czemu przy okazji zapozna? si? z regu?ami gry w koszykówk?[26]. Zbiór zasad wyda? jako dodatek do Przewodnika Gimnastycznego – Sokó?[26]. W 1911 roku Franciszek Kapa?ka opracowa? i wyda? przepisy gry w koszykówk? wed?ug wzorów angielskich[26]. Pierwsz? obszerniejsz? prac? na temat koszykówki wydali Justyna Czechowiczówna oraz Walerian Sikorski w 1914 roku[26]. Dzie?o to nosi?o nazw? Gry i zabawy ruchowe dla dzieci i m?odzie?y i zawiera?o m.in. szczegó?owy opis zasad gry w koszykówk?, opis koszykówki amerykańskiej, a tak?e opis walorów tego sportu[26]. W 1919 roku powsta? podr?cznik zalecaj?cy uprawianie koszykówki (zarówno przez kobiety, jak i m??czyzn) w szko?ach ?rednich[26]. W 1927 roku wydana zostaje ksi??ka Gry sportowe (M. Kurletto, C. R?bowski) w której podkre?la si?, ?e koszykówka powinna by? uprawiana w szkole, wojsku i stowarzyszeniach sportowych, na pierwszym miejscu[26]. W publikacji tej podaj? tak?e szczegó?owe przepisy dla m??czyzn i kobiet, przy czym przepisy koszykówki kobiet opracowuj? wed?ug zasad angielskich, które maj? u?atwia? dziewcz?tom gr? i zmniejsza? wysi?ek fizyczny[26]. W 1928 Polski Zwi?zek Gier Sportowych wyda? jednolite dla ca?ej Polski przepisy gry w koszykówk?[19]. W 1933 PZGS stworzy? drugie wydanie tych przepisów[19]. Baran, Sikorski i Wójcicki stworzyli w 1935 roku pierwszy podr?cznik zawieraj?cy wskazówki metodyczne do nauczania koszykówki: Pi?ka Koszykowa[19].
Regu?y gry w koszykówk? (wybrane)
[edytuj | edytuj kod]Przepisy gry w koszykówk? nale?? do jednych z najbardziej skomplikowanych na ?wiecie. Poni?ej znajduj? si? wybrane, skrócone zasady gry w koszykówk?.
Mecz
[edytuj | edytuj kod]
W meczu graj? ze sob? dwie dru?yny, maj?ce po 5 zawodników na boisku[5][27]. Zwyci??a dru?yna, która uzyska wi?ksz? liczb? punktów na koniec meczu[28]. Mo?liwe jest równie? rozegranie dwumeczu z ??czon? punktacj?[29].
Mecz sk?ada si? z czterech 10-minutowych kwart[30]. Je?li wynik jest nierozstrzygni?ty (remis), rozgrywa si? tyle 5-minutowych dogrywek, ile b?dzie konieczne do ustalenia wyniku meczu[31].
Przerwa meczu
[edytuj | edytuj kod]Podczas meczu wyst?puj? nast?puj?ce przerwy:
- 20-minutowa przerwa przed rozpocz?ciem meczu[32],
- 2-minutowe przerwy mi?dzy 1 i 2 kwart?, 3 i 4 kwart?, oraz mi?dzy dogrywkami[33],
- 15-minutowa przerwa mi?dzy 2 i 3 kwart?[34].
Boisko do koszykówki
[edytuj | edytuj kod]
Elementy boiska:
- back court
- kosz
- ko?o
- ko?o ?rodkowe
- linia rzutów za 3 punkty
- linia ?rodkowa boiska
- linia wprowadzenia
- obszar ograniczony
- pó?kole podkoszowe
- pó?kole rzutów wolnych
- strefa ?awek dru?yn
Wyposa?enie:
- konstrukcja do koszykówki
- obr?cz kosza
- obr?cz uchylna
- pi?ka do koszykówki
- protokó? meczu FIBA
- stolik s?dziowski
- strza?ka naprzemiennego posiadania pi?ki
- tablica
- tablica wyników
- wska?nik fauli dru?yny
- wska?niki fauli zawodnika
- zegar czasu gry
Dru?yna
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna sk?ada si? z:
- co najwy?ej 12 zawodników,
- trenera i asystenta trenera,
- co najwy?ej 7 osób towarzysz?cych[35]
W trakcie meczu cz?onek dru?yny mo?e by?:
Podczas przerwy meczu wszyscy cz?onkowie dru?yny traktowani s? jak zawodnicy[37].
Dopuszczalne numery strojów to 0, 00 oraz liczby od 1 do 99[38]
Kontuzja
[edytuj | edytuj kod]W przypadku kontuzji zawodnika s?dziowie mog? przerwa? gr?[39], lecz gdy pi?ka jest ?ywa, nie powinni tego robi?, chyba ?e konieczne jest ochronienie kontuzjowanego zawodnika[40]. Lekarz mo?e wej?? na boisko bez pozwolenia s?dziego, je?li uzna, ?e zawodnik wymaga natychmiastowej pomocy medycznej[41].
Kapitan
[edytuj | edytuj kod]Kapitan jest zawodnikiem wyznaczonym przez trenera do reprezentowania swojej dru?yny[42]. Ma prawo zwraca? si? do s?dziów, gdy pi?ka jest martwa, a zegar gry jest zatrzymany[42]. W ci?gu 15 minut po zakończeniu meczu, ma prawo zg?osi? protest[43].
Trener
[edytuj | edytuj kod]
Trener ma prawo kontaktowa? si? z s?dziami[44], podczas meczu mo?e pozostawa? w pozycji stoj?cej (o ile asystent trenera nie stoi, poniewa? nie mog? obaj sta? jednocze?nie)[45], ma tak?e wiele obowi?zków przedmeczowych, jak np. podanie co najmniej 40 minut przed meczem nazwisk wszystkich zawodników graj?cych w tym meczu[46].
Sytuacja pi?ki
[edytuj | edytuj kod]Pi?ka staje si? ?ywa, gdy:
- podczas rzutu s?dziowskiego opuszcza r?ce s?dziego,
- zawodnik wykonuj?cy rzuty wolne ma j? w dyspozycji,
- zawodnik wprowadzaj?cy pi?k? z autu ma j? w dyspozycji[47].
Pi?ka staje si? martwa, gdy:
- nast?pi? celny rzut do kosza z gry lub z rzutu wolnego
- s?dzia zagwi?d?e, gdy pi?ka jest ?ywa
- pi?ka nie wpadnie do kosza podczas rzutu wolnego, po którym nast?puje:
- kolejny rzut wolny
- nast?pna kara (rzut wolny lub posiadanie pi?ki)
- zabrzmi sygna? zegara czasu gry lub zegara 24 sekund
- podczas lotu do kosza po rzucie z gry, gdy pi?ka zostaje dotkni?ta przez zawodnika jednej z dru?yn po tym, jak s?dzia zagwizda?, lub zabrzmia? sygna? zegara czasu gry lub zegara 24 sekund[48]
Umiejscowienie zawodnika
[edytuj | edytuj kod]Umiejscowienie zawodnika na boisku okre?la si? poprzez miejsce jego ostatniego kontaktu z pod?og?[49]. Dotyczy to np. linii ograniczaj?cych boisko, rzutów za 3 punkty, rzutów wolnych, pó?koli bez szar?y itp[49].
Rzut s?dziowski
[edytuj | edytuj kod]
Rzut s?dziowski to sytuacja, w której s?dzia podrzuca pi?k? w kole ?rodkowym boiska, pomi?dzy dwoma zawodnikami, na rozpocz?cie pierwszej kwarty meczu[50]. Pi?ka musi zosta? zbita przez co najmniej jednego z zawodników po tym, jak osi?gnie najwy?szy punkt wznoszenia[51]. ?aden ze skacz?cych zawodników nie mo?e jej dotkn?? wi?cej ni? dwa razy lub chwyci?[52].
Sytuacje rzutu s?dziowskiego
[edytuj | edytuj kod]Sytuacja rzutu s?dziowskiego nast?puje, gdy:
- obie dru?yny pope?ni? b??d podczas ostatniego rzutu wolnego
- s?dziowie maj? w?tpliwo?ci, która dru?yna jako ostatnia dotkn??a pi?ki, w sytuacji wybicia jej na aut
- pi?ka jest przetrzymana
- pi?ka utknie na koszu
- ?adna z dru?yn nie ma prawa do posiadania pi?ki, gdy pi?ka staje si? martwa
- w wyniku sytuacji specjalnej po skasowaniu kar, gdy przed pope?nieniem pierwszego naruszenia przepisów ?adna z dru?yn nie posiada?a pi?ki ani nie mia?a prawa do jej posiadania
- rozpoczyna si? kolejna kwarta (oprócz pierwszej)[53].
Zasada naprzemiennego posiadania pi?ki w sytuacjach rzutu s?dziowskiego
[edytuj | edytuj kod]Od 2004 roku w sytuacjach rzutu s?dziowskiego, nie wykonuje si? ju? rzutu s?dziowskiego, lecz stosuje si? procedur? naprzemiennego posiadania pi?ki[54].
Gra pi?k?
[edytuj | edytuj kod]Podczas meczu do gry pi?k? u?ywa si? r?k[55].
Pi?k? wolno:
- podawa?,
- rzuca?,
- zbija?,
- toczy?,
- koz?owa?[55].
Pi?ki nie wolno:
- umy?lnie kopa? nog?,
- uderza? pi??ci?,
- biega? z ni?[56].
Nieumy?lny kontakt pi?ki z nog? nie jest b??dem[56].
Kosz
[edytuj | edytuj kod]
Kosz jest zdobyty, gdy ?ywa pi?ka wpada do kosza od góry i zostaje w nim, lub ca?kowicie przez niego przechodzi[57].
Za 1 rzut mo?na zdoby?:
- 1 punkt (gdy jest to rzut wolny),
- 2 punkty (gdy jest to rzut sprzed linii rzutów za 3 punkty),
- 3 punkty (gdy jest to rzut zza linii rzutów za 3 punkty)[58].
Nieumy?lny rzut do w?asnego kosza powoduje przypisanie 2 punktów kapitanowi dru?yny przeciwnej[59]. Umy?lny rzut do w?asnego kosza jest b??dem i kosz nie zostaje zaliczony[60]. Przerzucenie pi?ki przez obr?cz kosza od do?u jest b??dem[61].
Istniej? tak?e specyficzne rodzaju rzutów z gry, jak np. dobitka lub wsad[62].
Wprowadzenie pi?ki
[edytuj | edytuj kod]Wprowadzenie pi?ki to sytuacja, w której zawodnik poza boiskiem, podaje pi?k? na boisko[63].
Zawodnik wprowadzaj?cy pi?k? nie mo?e:
- trzyma? pi?ki w r?kach d?u?ej ni? 5 sekund,
- wej?? na boisko, trzymaj?c pi?k? w r?kach,
- poda? pi?k? na obszar poza boiskiem,
- dotkn?? pi?ki na boisku, nim dotkn??a ona jakiegokolwiek innego zawodnika,
- spowodowa?, aby pi?ka wpad?a bezpo?rednio do kosza,
- przemie?ci? si? o wi?cej ni? 1 metr prostopadle do linii autu[64].
Podczas wprowadzania pi?ki, ?aden inny zawodnik nie mo?e:
- mie? jakiejkolwiek cz??ci cia?a nad lini? autu,
- by? bli?ej ni? w odleg?o?ci 1 metra od zawodnika wprowadzaj?cego pi?k?, chyba ?e odleg?o?? mi?dzy lini? autu a najbli?sz? przeszkod? za boiskiem jest nie mniejsza ni? 2 metry[65].
Przerwa na ??danie
[edytuj | edytuj kod]
Przerwa na ??danie jest przerw? w grze, przyznawan? na pro?b? trenera lub jego asystenta[66], trwaj?ca 1 minut?[67], przyznawana w trakcie mo?liwo?ci przyznania przerwy na ??danie[68], tzn. gdy:
- pi?ka staje si? martwa, zegar czasu gry jest zatrzymany, a s?dzia zakończy? sygnalizacj? do stolika s?dziowskiego,
- pi?ka staje si? martwa po ostatnim rzucie wolnym,
- gdy nast?puje celny rzut (w tej ostatniej sytuacji przerw? mo?na przyzna? wy??cznie dru?ynie przeciwnej)[69].
Przerw na ??danie mo?na przyzna? jednej dru?ynie:
- dwie w pierwszej po?owie meczu,
- trzy w drugiej po?owie meczu (lecz nie wi?cej ni? 2 w ostatnich 2 minutach meczu),
- jedn? na ka?d? dogrywk?[70].
Niewykorzystane przerwy nie przenosz? si? na inne cz??ci meczu[71].
Zmiana
[edytuj | edytuj kod]Zmiana jest przerw? w grze orzeczon? na pro?b? zmiennika, by ten móg? sta? si? zawodnikiem[72]. Zmiany mo?na dokona?, gdy:
- pi?ka staje si? martwa, zegar czasu gry jest zatrzymany, a s?dzia zakończy? sygnalizacj? do stolika s?dziowskiego,
- pi?ka staje si? martwa po ostatnim rzucie wolnym,
- w ka?dej kwarcie lub ka?dej dogrywce, w ostatnich 2 minutach, gdy nast?puje celny rzut (w tej ostatniej sytuacji przerw? mo?na przyzna? wy??cznie dru?ynie przeciwnej)[73].
Zmian? zg?asza sam zawodnik, podchodz?c do stolika s?dziowskiego i prosz?c o zmian?[74]. Pro?ba ta nie mo?e ju? by? wycofana[75]. Zmiennik musi zosta? poza boiskiem, do momentu, gdy s?dzia da sygna? zmiany i przywo?a go na boisko[76]. Zawodnik, który schodzi z boiska, mo?e od razu uda? si? do strefy ?awki dru?yny[77].
Mecz przegrany walkowerem
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna przegrywa walkowerem, gdy:
- 15 minut po godzinie rozpocz?cia meczu nie b?dzie co najmniej 5 zawodników gotowych do gry,
- swoim post?powaniem uniemo?liwia rozpocz?cie meczu,
- odmawia gry[78].
Dru?yna przegrywaj?ca walkowerem, otrzymuje 0 punktów w klasyfikacji[79].
Mecz przegrany wskutek braku zawodników
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna przegrywa wskutek braku zawodników, je?eli podczas meczu ma na boisku mniej ni? dwóch zawodników gotowych do gry[80]. Dru?yna przegrywaj?ca wskutek braku zawodników, otrzymuje 1 punkt w klasyfikacji[81]
Aut
[edytuj | edytuj kod]Pi?ka jest poza boiskiem, gdy:
- dotyka zawodnika b?d?cego poza boiskiem,
- dotyka pod?ogi lub obiektu poza granicami boiska,
- dotyka konstrukcji podtrzymuj?cej tablice lub ty?u tablic,
- dotyka jakiegokolwiek obiektu ponad boiskiem[82].
Za wyj?cie pi?ki poza boisko odpowiada zawodnik, który dotkn?? pi?ki jako ostatni[83]. B??d ten jest karany przyznaniem pi?ki do wprowadzenia przez dru?yn? przeciwn?[84].
Koz?owanie
[edytuj | edytuj kod]Koz?owanie to przemieszczanie ?ywej pi?ki przez zawodnika j? posiadaj?cego, poprzez odbijanie od pod?ogi, toczenie po pod?odze lub celowe rzucenie o tablic?[85]. Gdy pi?ka nie ma kontaktu z r?k? zawodnika, mo?e on wykona? dowolnie wiele kroków[86].
B??d podwójnego koz?owania
[edytuj | edytuj kod]Zawodnikowi nie wolno ponowi? koz?owania, po jego zakończeniu[87].
B??d kroków
[edytuj | edytuj kod]B??d kroków polega na nielegalnym poruszaniu stopy w czasie posiadania ?ywej pi?ki na boisku[88].
B??d 3 sekund
[edytuj | edytuj kod]Zawodnik nie mo?e przebywa? w obszarze ograniczonym d?u?ej ni? 3 sekundy, gdy jego dru?yna posiada ?yw? pi?k? na polu ataku, a zegar czasu gry jest w??czony[89].
B??d 5 sekund
[edytuj | edytuj kod]Zawodnik dok?adnie kryty ma 5 sekund, by poda?, rzuci? lub rozpocz?? koz?owanie[90].
B??d 8 sekund
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna posiadaj?ca pi?k? ma 8 sekund na przeprowadzenie pi?ki z pola obrony na pole ataku[91]. Pomiar czasu 8 sekund ma by? kontynuowany od miejsca w którym zosta? przerwany, je?eli ta sama dru?yna b?dzie wprowadza? pi?k? na polu obrony z powodu:
- autu,
- kontuzji zawodnika tej dru?yny,
- sytuacji rzutu s?dziowskiego,
- faulu obustronnego,
- skasowania równych kar przeciwko obu dru?ynom[92].
B??d 24 sekund
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna posiadaj?ca ?yw? pi?k? na boisku, ma 24 sekundy na wykonanie próby rzutu do kosza z gry[93].
Zegar czasu gry, w ró?nych sytuacjach, mo?e by? ustawiany na 24 sekundy, lub na 14 sekund, w zale?no?ci od bardzo szczegó?owych przepisów reguluj?cych te sytuacje[94].
B??d powrotu pi?ki na pole obrony
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna posiadaj?ca ?yw? pi?k? na polu ataku, nie mo?e spowodowa? jej powrotu na pole obrony[95].
Faule
[edytuj | edytuj kod]
Faul jest naruszeniem przepisów zwi?zanym z nielegalnym zetkni?ciem z przeciwnikiem lub niesportowym zachowaniem[96].
Wyró?nia si?:
- faul osobisty[97],
- faul obustronny[98],
- faul techniczny[99],
- faul niesportowy[100],
- faul dyskwalifikuj?cy[101],
- bójka[102].
Pi?? fauli zawodnika
[edytuj | edytuj kod]Zawodnik pope?niaj?cy swój pi?ty faul, opuszcza boisko[103].
Pi?? fauli dru?yny
[edytuj | edytuj kod]Dru?yna, która w ci?gu danej kwarty pope?ni?a pi?? fauli[104], podczas tej kwarty b?dzie karana rzutami wolnymi dla przeciwników, po ka?dym faulu tej dru?yny[105].
Obrona
[edytuj | edytuj kod]- krycie indywidualne
- legalna pozycja obronna
- obrona strefowa
- zasada cylindra
- zasada pionowo?ci
- zawodnik dok?adnie kryty
Rzuty wolne
[edytuj | edytuj kod]
Rzut wolny jest okazj? dan? zawodnikowi do zdobycia jednego punktu zza linii rzutów wolnych, wewn?trz pó?kola rzutów wolnych, bez przeszkód ze strony przeciwnika[106].
Zawodnik wykonuj?cy rzut wolny ma na to 5 sekund, nie mo?e przekroczy? linii rzutów wolnych, dopóki pi?ka nie dotknie obr?czy, ani nie mo?e wykonywa? ruchów pozoruj?cych wykonywanie rzutu[107].
S?dziowie
[edytuj | edytuj kod]S?dziami s? s?dzia g?ówny, jeden lub dwóch s?dziów pomocniczych[108], komisarz (niewymagane)[109] oraz s?dziowie stolikowi: sekretarz, asystent sekretarza, mierz?cy czas gry i mierz?cy czas akcji[110].
Inne zasady
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz te?:
- blokowanie
- boisko
- graj?cy trener
- ingerencja w lot pi?ki
- nielegalne dotykanie pi?ki
- obrót
- osoba towarzysz?ca
- oznaczenia poziome na boisku do koszykówki
- pi?ka przetrzymana
- poprawa chwytu pi?ki
- posiadanie pi?ki
- pó?kole podkoszowe
- protest
- protokó? meczu FIBA
- sytuacje specjalne
- szar?owanie
- udawanie faulu
- uprawnienie do gry
- wyskok
- zas?ona
- zawodnik dok?adnie kryty
- zbiórka
- zmiana boisk
- zmiennik
- zwi?zek s?dziów z meczem
Pozycje koszykarskie
[edytuj | edytuj kod]Istnieje 5 g?ównych pozycji koszykarskich[111][112][113][114][115][116].
Rozgrywaj?cy
[edytuj | edytuj kod]
Rozgrywaj?cy – point guard (PG), tzw. ?1”[114][117][116] – jego zadaniem jest przemieszczanie pi?ki w g??b boiska oraz decydowanie, jakie zagrania ma wykona? dru?yna[113][114][115][117][118][116]. Jest to najcz??ciej najni?szy zawodnik w zespole[112][113][114][115][117] oraz najszybszy[115]. Powinien mie? najwy?sze umiej?tno?ci w koz?owaniu, podawaniu oraz trzymaniu pi?ki[112][114][115][117]. Spo?ród wszystkich zawodników ma najd?u?szy kontakt z pi?k? podczas meczu[117]. Odpowiada razem z rzucaj?cym obrońc? za przeprowadzenie pi?ki przez w?asn? po?ow? boiska oraz zainicjowanie sta?ego fragmentu gry[112][114]. Zazwyczaj nie s? tak celni w rzutach, jak rzucaj?cy obrońcy[112]. Skupiaj? si? bardziej na taktycznym rozplanowaniu gry, kontrolowaniu sytuacji na ca?ym boisku, koordynowaniu ruchów zawodników swojej dru?yny, zlecaniu zadań poszczególnym zawodnikom[112][113][114][117]. Musi mie? umiej?tno?? rozpoznawania taktyk obronnych stosowanych przez przeciwnika i sprytnego stosowania odpowiedniej taktyki ataku dopasowanej do danego stylu bronienia[113][114]. Jego kluczow? umiej?tno?ci? jest szybkie, sprytne my?lenie na boisku[114].
W obronie jego g?ówn? rol? jest rozpraszanie i przeszkadzanie rozgrywaj?cemu z dru?yny przeciwnej[114]. Robi to poprzez agresywn? i m?dr? obron? na ca?ym boisku[114]. Jego mocn? stron? w obronie s? przechwyty pi?ki[117][116].
Rozgrywaj?cy cz?sto jest liderem dru?yny, praw? r?k? trenera[117].
Znani rozgrywaj?cy: Chris Paul, Magic Johnson, Stephen Curry, John Stockton[114], a w Polsce – ?ukasz Koszarek[116].
Rzucaj?cy obrońca
[edytuj | edytuj kod]Rzucaj?cy obrońca – shooting guard (SG), tzw. ?2”[114][115][117][116] – od tego zawodnika wymagana jest wysoka umiej?tno?? zdobywania wielu punktów, g?ównie rzutami z dystansu[113][114][115][117][119][116]. Cz?sto zdobywaj? najwi?cej punktów podczas meczu, zw?aszcza rzutów za trzy punkty[112][114][117][119][116]. Rzucaj?cy obrońca powinien by? bardzo dobry w szybkim, sprawnym koz?owaniu oraz precyzyjnych, szybkich podaniach[112][117]. Odpowiada razem z rozgrywaj?cym za przeprowadzenie pi?ki przez w?asn? po?ow? boiska oraz zainicjowanie sta?ego fragmentu gry[112][117]. Musi umie? zast?pi? rozgrywaj?cego, gdy zajdzie taka potrzeba[117]. Ze wzgl?du na swoj? zwinno?? jest zawodnikiem trudnym do krycia[113]. Jest jednym z najni?szych zawodników w dru?ynie[114]. W obronie jego mocnymi stronami s?: szybko??, umiej?tno?? zwinnego unikania zas?on od przeciwników[114] oraz wykonywanie przechwytów pi?ki[117]. Powinien by? bardzo dobrym obrońc?[117].
Znani rzucaj?cy obrońcy: Michael Jordan, James Harden, Kobe Bryant, Reggie Miller[114][116], a w Polsce – Andrzej Pluta[116].
Niski skrzyd?owy
[edytuj | edytuj kod]
Niski skrzyd?owy – small forward (SF), tzw. ?3”[114][115][117][120] – od niego wymagana jest najwi?ksza wszechstronno?? – pomimo nie najwi?kszego wzrostu, ma sprawdza? si? zarówno w ataku (zdobywa? punkty z dystansu, rozpoczyna? zagrywki), jak i bardzo skutecznie gra? w obronie[112][114][121]. W ataku musi mie? umiej?tno?? gry zarówno z daleka od kosza, jak równie? pod koszem[113][114][120]. Powinien mie? zarówno umiej?tno?ci typowe dla graczy niskich, jak i te typowe dla graczy wysokich[117]. Musi by? na tyle agresywny i silny, by poradzi? sobie blisko kosza, oraz na tyle zwinny i szybki, by poradzi? sobie za lini? rzutów za 3 punkty[113][115]. Do jego obowi?zków nale?y przede wszystkim zdobywanie punktów oraz zbieranie pi?ek z kosza[120].
Znani niscy skrzyd?owi: LeBron James, Scottie Pippen, Kevin Durant, Larry Bird[114][120], a w Polsce – Adam Waczyński oraz Mateusz Ponitka[120].
Silny skrzyd?owy
[edytuj | edytuj kod]Silny skrzyd?owy – power forward (PF), tzw. ?4”[114][115][117][120] – ci zawodnicy sp?dzaj? du?? cz??? meczu blisko kosza, prezentuj?c si?owy styl gry i specjalizuj? si? w obronie podkoszowej i zbiórkach[112][115][117][122][120]. Ich rola jest bardzo podobna do roli ?rodkowych[112][113]. Cz?sto s? prawie tak wysocy i tak silni jak centrzy, lecz s? zdecydowanie szybsi od nich[112]. Rzucaj? tak?e z wi?kszego dystansu ni? centrzy[112] – zazwyczaj s? to rzuty z pó?dystansu[117]. W dawnych latach, silni skrzyd?owi rzucali tylko spod kosza, tak jak centrzy[114]. We wspó?czesnej grze, cz?sto s? dobrzy tak?e w rzutach za 3 punkty[114]. Nadal jednak wi?kszo?? wykonywanych przez nich rzutów, to rzuty za 2 punkty[114].
W obronie przede wszystkim maj? broni? kosza oraz skupia? si? na zbiórkach[117][120]. Podczas zbiórek blokuj? przeciwników i walcz? z nimi w bezpo?rednich starciach fizycznych[120]. Cz?sto równie? stosuj? zas?ony[120].
Znani silni skrzyd?owi: Tim Duncan, Dennis Rodman, Karl Malone, Kevin Love[114], Blake Griffin, Anthony Davis[120], a w Polsce – Maciej Lampe oraz Damian Kulig[120].
?rodkowy
[edytuj | edytuj kod]

?rodkowy – center (C), tzw. ?5”[114][115][117][120] – jego g?ównym zadaniem jest zdobywanie punktów spod kosza, zbieranie pi?ek z tablicy i blokowanie rzutów przeciwników[112][115][123][120]. Gra g?ównie pod koszem[113][114][115][117][120]. Centrami zostaj? najwy?si i najsilniejsi gracze w dru?ynie[120][112][113][114][115][117][123]. Raczej nie wykonuje rzutów z pó?dystansu, ani tym bardziej rzutów za 3 punkty[114]. Bardzo cz?sto wykonuj? dobitki[114]. Jego bardzo wa?n? rol? jest zatrzymywanie swym cia?em rozp?dzonych przeciwników, poprzez stawianie bardzo silnych zas?on[113][117].
W obronie, g?ówn? rol? ?rodkowego, jest bronienie kosza, blokowanie przeciwników, blokowanie rzutów oraz wykonywanie zbiórek po niecelnych rzutach przeciwników[114][115][117].
Znani centrzy: Shaquille O’Neal, Joel Embiid, Wilt Chamberlain, Bill Russell[114]. Znanym na ?wiecie Polakiem graj?cym na pozycji ?rodkowego jest Marcin Gortat[117][120]. W Polsce znanym koszykarzem na tej pozycji jest te? Przemys?aw Karnowski[120].
Popularno?? koszykówki
[edytuj | edytuj kod]Na ?wiecie zarejestrowanych jest obecnie ok. 400 milionów koszykarzy[9].
Koszykówka jest bardzo popularna w USA[124]. W ka?dym amerykańskim mie?cie znajduj? si? wi?ksze lub mniejsze boiska do koszykówki[125]. Popularne w USA s? nie tylko dru?yny zawodowe, ale tak?e amatorskie – znaczenie maj? równie? uniwersyteckie dru?yny koszykówki, a media po?wi?caj? im tyle samo uwagi, co dru?ynom zawodowym[11][124]. Dla Amerykanów sport jest wyrazem narodowej dumy oraz lokalnego patriotyzmu[124], a koszykówka dla m?odych Afroamerykanów jest szans? na wydostanie si? z getta[125].
Popularyzacji koszykówki na ?wiecie przys?u?y?a si? dru?yna Harlem Globetrotters (za?o?ona w 1927 roku), która nie rozgrywa ?adnych normalnych zawodów koszykówki (nie nale?y do ?adnej ligi), lecz je?dzi po ca?ym ?wiecie prezentuj?c cyrkowo-humorystyczne widowiska akrobatyczne ubrane w form? meczu koszykówki[1][125].
Amerykańskim widowiskiem s? tak?e tzw. mecze gwiazd (odbywaj?ce si? od 1951 roku), czyli rozgrywki, podczas których wykonuje si? tak?e ró?ne konkursy, jak np. konkurs wsadów (od 1984) tudzie? konkurs rzutów za trzy punkty (od 1986)[14].
Przed II wojn? ?wiatow? koszykówka by?a popularna przede wszystkim w USA[11]. Po II wojnie ?wiatowej znacznie wzrós? poziom jej popularno?ci na ca?ym ?wiecie[11]. W latach 80. ogromnie wzros?o zainteresowanie koszykówk? za spraw? telewizji[11]. Na podstawie statystyk dotycz?cych sprzeda?y pi?ek do koszykówki oraz koszów, popularno?? koszykówki nie maleje, a wr?cz si? zwi?ksza[11].
Minibasket
[edytuj | edytuj kod]Minibasket to uproszczona odmiana koszykówki dostosowana do warunków fizycznych dzieci[126].
W pierwszych polskich przepisach do gry w minibasket (1968) podano nast?puj?c? definicj? tego sportu:
Mini-koszykówka jest gr? opart? na prawdziwej grze w koszykówk?, lecz przystosowan? do dzieci?cego wieku szkolnego. Ta gra – mo?e by? uprawiana do wieku najwy?ej 12 lat.
Pierwsze regu?y tej odmiany koszykówki stworzy? Amerykanin Jay Archer w 1950 roku[126]. Mini-koszykówka zacz??a si? rozwija? ju? w latach sze??dziesi?tych XX wieku[126]. Sport ten nazwany zosta? baby-basketball i nazwa ta zosta?a opatentowana[126]. Potocznie cz?sto mówi?o si? o tym biddy basket ball, czyli koszykówka dla kurczaków[126]. Gra ta szybko sta?a si? popularna na ca?ym ?wiecie, w tym m.in. w Hiszpanii, Brazylii, Francji, W?oszech i Polsce[126].
Sport ten zosta? w 1967 roku obj?ty patronatem FIBA i zosta? nazwany minibasket, aby unikn?? p?acenia tantiem[126]. Z tego powodu równie? musiano dokona? nieznacznych zmian w przepisach gry[126]. FIBA spopularyzowa?o minibasket na wszystkich kontynentach[127].
Zainteresowanie minibasketem w Polsce by?o bardzo du?e[127]. W grudniu 1967 Polski Zwi?zek Koszykówki podj?? uchwa?? wyznaczaj?c? kierunki szkolenia najm?odszych koszykarzy[127]. Przy PZKosz powo?ano specjaln? Komisj? ds. minibasketu[127]. Zajmowa?a si? ona opracowaniem przepisów gry (wydane w 1968), ustaleniem form organizacji grup szkoleniowych i sposobu prowadzenia zawodów[127]. Dzi?ki minibasketowi podstawowe elementy gry w koszykówk? zosta?y wprowadzone do programu m?odszych klas szko?y podstawowej[127].
G?ówne ró?nice w zasadach mi?dzy koszykówk? zwyk??, a mini-koszykówk? polegaj? na dostosowaniu zasad do warunków fizycznych dzieci – np. kosz znajduje si? na wysoko?ci zaledwie 260 cm od pod?ogi, a pi?ka do gry ma 67–73 cm i wag? 450-500g[127]. W przepisach minibasketu dopuszczalny jest równie? remis, jako pe?noprawny wynik końcowy meczu, co ma na celu eliminowanie u dzieci d??eń do zwyci?stwa za wszelk? cen?[127].
W 1975 roku w Anglii odby? si? I Europejski Festiwal Mini-koszykówki[128]. Polsk? reprezentowa?a dru?yna z Zielonej Góry[128]. Polskie dru?yny nawet przed 1975 rokiem rozgrywa?y mi?dzynarodowe sparingi w minibaskecie[128].
Ró?nice w zasadach gry w koszykówk?
[edytuj | edytuj kod]Istnieje wiele ró?nic w zasadach gry oraz nawet w wygl?dzie boisk do koszykówki. S? to np.:[129]
Wymiary boiska
[edytuj | edytuj kod]FIBA | NBA | WNBA | NCAA | |
---|---|---|---|---|
Linia rzutów za 3 punkty (od ?rodka obr?czy) | 6,75 m | 7,24 m (6,71 m przy linii końcowej boiska) | 6,25 m | m??czy?ni: 6,75 m (6,60 m przy linii końcowej boiska) kobiety: 6,32 m |
Linia rzutów wolnych (od obr?czy) | 4,00 m | 3,96 m (13 ft) | 3,96 m | 3,96 m |
Wymiary boiska | 28 × 15 m | 28,65 × 15,24 m | 28 × 15 m | 25,6 × 15,24 m |
FIBA (od 2010) | FIBA (przed 2010) | NBA | NCAA |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Boisko zgodne z przepisami FIBA obowi?zuj?cymi od 2010 roku. | Boisko zgodne z przepisami FIBA, sprzed zmian z roku 2010. | Boisko zgodne z przepisami NBA. | Boisko zgodne z przepisami NCAA. |
Obszar ograniczony
[edytuj | edytuj kod]
Koszykówka na ?wiecie
[edytuj | edytuj kod]
Ligi koszykówki w wybranych państwach
[edytuj | edytuj kod]Państwo | Ligi |
---|---|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
Mistrzowie olimpijscy w koszykówce m??czyzn
[edytuj | edytuj kod]Rok | Zwyci?zcy[130][131] |
---|---|
1936 | USA |
1948 | USA |
1952 | USA |
1956 | USA |
1960 | USA |
1964 | USA |
1968 | USA |
1972 | ZSRR |
1976 | USA |
1980 | Jugos?awia |
1984 | USA |
1988 | ZSRR |
1992 | USA |
1996 | USA |
2000 | USA |
2004 | Argentyna |
2008 | USA |
2012 | USA |
2016 | USA |
2020 | USA |
2024 | USA |
Mistrzynie olimpijskie w koszykówce kobiet
[edytuj | edytuj kod]Rok | Zwyci??czynie[130][132] |
---|---|
1976 | ZSRR |
1980 | ZSRR |
1984 | USA |
1988 | USA |
1992 | WNP |
1996 | USA |
2000 | USA |
2004 | USA |
2008 | USA |
2012 | USA |
2016 | USA |
2020 | USA |
2024 | USA |
Mistrzowie ligi NBA
[edytuj | edytuj kod]Rok | Mistrzowska dru?yna[133] |
---|---|
1947 | Philadelphia Warriors |
1948 | Baltimore Bullets |
1949 | Minneapolis Lakers |
1950 | Minneapolis Lakers |
1951 | Rochester Royals |
1952 | Minneapolis Lakers |
1953 | Minneapolis Lakers |
1954 | Minneapolis Lakers |
1955 | Syracuse Nationals |
1956 | Philadelphia Warriors |
1957 | Boston Celtics |
1958 | St. Louis Hawks |
1959 | Boston Celtics |
1960 | Boston Celtics |
1961 | Boston Celtics |
1962 | Boston Celtics |
1963 | Boston Celtics |
1964 | Boston Celtics |
1965 | Boston Celtics |
1966 | Boston Celtics |
1967 | Philadelphia Warriors |
1968 | Boston Celtics |
1969 | Boston Celtics |
1970 | New York Knicks |
1971 | Milwaukee Bucks |
1972 | Los Angeles Lakers |
1973 | New York Knicks |
1974 | Boston Celtics |
1975 | Golden State Warriors |
1976 | Boston Celtics |
1977 | Portland Trail Blazers |
1978 | Washington Bullets |
1979 | Seattle SuperSonics |
1980 | Los Angeles Lakers |
1981 | Boston Celtics |
1982 | Los Angeles Lakers |
1983 | Philadelphia 76'ers |
1984 | Boston Celtics |
1985 | Los Angeles Lakers |
1986 | Boston Celtics |
1987 | Los Angeles Lakers |
1988 | Los Angeles Lakers |
1989 | Detroit Pistons |
1990 | Detroit Pistons |
1991 | Chicago Bulls |
1992 | Chicago Bulls |
1993 | Chicago Bulls |
1994 | Houston Rockets |
1995 | Houston Rockets |
1996 | Chicago Bulls |
1997 | Chicago Bulls |
1998 | Chicago Bulls |
1999 | San Antonio Spurs |
2000 | Los Angeles Lakers |
2001 | Los Angeles Lakers |
2002 | Los Angeles Lakers |
2003 | San Antonio Spurs |
2004 | Detroit Pistons |
2005 | San Antonio Spurs |
2006 | Miami Heat |
2007 | San Antonio Spurs |
2008 | Boston Celtics |
2009 | Los Angeles Lakers |
2010 | Los Angeles Lakers |
2011 | Dallas Mavericks |
2012 | Miami Heat |
2013 | Miami Heat |
2014 | San Antonio Spurs |
2015 | Golden State Warriors |
2016 | Cleveland Cavaliers |
2017 | Golden State Warriors |
2018 | Golden State Warriors |
2019 | Toronto Raptors |
2020 | Los Angeles Lakers |
2021 | Milwaukee Bucks |
2022 | Golden State Warriors |
2023 | Denver Nuggets |
2024 | Boston Celtics |
Koszykówka w Korei Pó?nocnej
[edytuj | edytuj kod]W Korei Pó?nocnej wprowadzono w?asne zasady gry w koszykówk?[134][135][136]:
- Wsady s? warte trzy punkty, zamiast dwóch[134][135].
- Je?li podczas celnego rzutu za trzy punkty, pi?ka nie dotknie obr?czy kosza, rzut jest warty cztery punkty[134][135][136].
- Niecelny rzut wolny jest karany odj?ciem jednego punktu[134][135][136].
- Rzut wykonany w ostatnich 3 sekundach meczu jest wart osiem punktów[135][136].
- Nie ma dogrywek, gra mo?e zakończy? si? remisem[136].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q koszykówka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ a b c Koszykówka. Encyklopedia Interia. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o basketball, [w:] Encyclop?dia Britannica [dost?p 2025-08-14] (ang.).
- ↑ Koszykówka. S?ownik j?zyka polskiego PWN. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 5, przepis 1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab P. Pietryk: Historia koszykówki. UKS Basket Zgorzelec. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b c d e f g h i j Wszystko o koszykówce – Historia koszykówki. koszfanpltl.pl.tl. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b c Steven Teske: Basketball. The Encyclopedia of Arkansas History & Culture, 15 sierpnia 2014. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Hartyáni Zsolt: History of Basketball: Rule Development from the beginning up to now. Basketref.com. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Naismith James, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Basketball. Encyclopedia.com. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ History. FIBA. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g A History Of The Basketball Rules. FIBA Europe. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e NBA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ Jakub Zamojsk: Zmiany przepisów gry w koszykówk?. PolskiKosz.pl, 5 sierpnia 2008. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ ?ukasz Katowicz: Zmiany przepisów gry w koszykówk?. e-Sochaczew.pl, 9 sierpnia 2010. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Piotr Ciesielski: Ogromne zmiany w przepisach koszykówki. WP Sportowe Fakty, 15 lipca 2008. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2010. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2010. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)].
- ↑ a b c d e Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 22.
- ↑ a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 23.
- ↑ a b c d e f Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 28.
- ↑ a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 24.
- ↑ a b Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 25.
- ↑ a b c d e f Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 20.
- ↑ a b c d e f g Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 19.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 21.
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.2.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 5, przepis 1.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 71, przepis D.4.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.7. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 15, przepis 8.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.1.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.1.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 11, przepis 4.3.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 12, przepis 5.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 12, przepis 5.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 5.5. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 6.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 6.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.5. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 13, przepis 7.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 10.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 10.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 11.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 16, przepis 12.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.2.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.2.6. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 17, przepis 12.4.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 13.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 13.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 16.2.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 18, przepis 15.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 19, przepis 17.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 20, przepis 17.3.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 20, przepis 17.3.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.5. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 21, przepis 18.2.6. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.2.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 22, przepis 19.3.5. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 20.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 20.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 23, przepis 21.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 24, przepis 21.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 23.1.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 23.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 22.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 24.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 25, przepis 24.1.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 26, przepis 24.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 26, przepis 25.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 26.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 27.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 28.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 27, przepis 28.1.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 28, przepis 29.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 28–29, przepisy 29.2.1–29.2.4. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 29, przepis 30.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 31, przepis 32.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 35, przepis 34.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 35, przepis 35.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 36–37, przepis 36.3.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 37–38, przepis 37.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 38, przepis 38.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 39, przepis 39.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 40.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 41.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 40, przepis 41.2.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 41, przepis 43.1.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 41, przepis 43.2.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.1. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.3. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówk? FIBA 2017. Polski Zwi?zek Koszykówki, 1 pa?dziernika 2017. s. 45, przepis 45.2. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Basketball players. Introduction. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Basketball Positions and Roles. Singapore Sports Council. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Basketball player positions. HoopTactics. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Basketball Positions: Key Roles and Responsibilities (explained). Basketball For Coaches. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Players and Positons. NBA. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Filip Wróblewski, Koszykówka, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Bia?a, 2016, ISBN 978-83-7887-187-3, s. 10.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Pozycje koszykarskie. Koszykówka dla ka?dego. [dost?p 2025-08-14].
- ↑ Basketball players. Point guard. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Basketball players. Shooting guard. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Filip Wróblewski, Koszykówka, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Bia?a, 2016, ISBN 978-83-7887-187-3, s. 11.
- ↑ Basketball players. Small forward. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ Basketball players. Power forward. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Basketball players. Centre. BBC Sport Academy. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c Sport w USA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ a b c Koszykówka w USA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ a b c d e f g h Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 33.
- ↑ a b c d e f g h i Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 34.
- ↑ a b c Halina Oszast, Marcin Kasprzec, Koszykówka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronis?awa Czecha w Krakowie, Kraków 1991, s. 35.
- ↑ Difference between NBA and FIBA rules. World of Basketball. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Koszykówka – mistrzowie olimpijscy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ Basketball Men’s Basketball Medalists. Sports Reference. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).
- ↑ Paris 2024 Women's Olympic Basketball Tournament Media Guide [online], FIBA (ang.).
- ↑ Koszykówka – rozgrywki NBA, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ a b c d Adrian Ballantyne: North Korea rewrites basketball rules. Herald Sun, 8 marca 2013. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Carly Stern: North Korea basketball rules. Daily Mail, 6 marca 2018. [dost?p 2025-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Weird Rules in North Korean Basketball. Uncle John’s Bathroom Reader. [dost?p 2025-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-14)]. (ang.).
Linki zewn?trzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona Polskiego Zwi?zku Koszykówki. [dost?p 2025-08-14].