韩魏达旗越野再夺亚军 担心自己从此万年老二

stolica i miasto wydzielone | |||||
![]() Zamek na Hradczanach, Most Karola i Malá Strana, Belweder, Pa?ac Wallensteina, Plac Wac?awa, Katedra ?wi?tych Wita, Wac?awa i Wojciecha, Miejski Dom Reprezentacyjny, Tańcz?cy dom, Letohrádek Hvězda, Rynek Staromiejski | |||||
| |||||
Dewiza: Praga Caput Rei publicae
百度 星光联盟董事兼执行总裁曾树能致辞时表示,MUMOON坚持原创设计理念,尊重知识产权,对工艺精益求精,秉承工匠精神,为优秀的设计作品赋予精细的品质,这与星光联盟的经营和服务理念高度一致。
(Praga stolic? republiki)[1] | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
496 km2 | ||||
Wysoko?? |
185–399 m n.p.m. | ||||
Populacja (1.01.2024) ? liczba ludno?ci ? g?sto?? |
| ||||
Nr kierunkowy |
2 | ||||
Kod pocztowy |
100 00 – 199 00 | ||||
Tablice rejestracyjne |
A | ||||
Podzia? miasta |
22 dzielnice | ||||
![]() | |||||
Po?o?enie na mapie Czech ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa |
Praga (cz. ?, niem. Prag), miasto sto?eczne Praga (cz. hlavní město Praha) – stolica i najwi?ksze miasto Czech, po?o?one w zachodniej cz??ci kraju, w ?rodkowej cz??ci krainy Czechy, nad We?taw?. Jest miastem wydzielonym na prawach kraju, b?d?c jednocze?nie stolic? kraju ?rodkowoczeskiego.
Praga jest o?rodkiem administracyjnym, przemys?owym, handlowo-us?ugowym, akademickim, turystycznym i kulturalnym o znaczeniu mi?dzynarodowym. Jest siedzib? wi?kszo?ci czeskich urz?dów centralnych (w tym parlamentu, prezydenta i rz?du), zwi?zków wyznaniowych dzia?aj?cych na terenie Czech, a tak?e licznych firm, stowarzyszeń, organizacji i uczelni. Stanowi najwa?niejszy w skali kraju w?ze? drogowy i kolejowy, posiada równie? mi?dzynarodowy port lotniczy i sie? metra.
Dzisiejsza Praga powsta?a w 1784 r. z po??czenia pi?ciu wcze?niej samodzielnych, lecz powi?zanych ze sob? organizmów, których pocz?tki si?gaj? ?redniowiecza: Starego Miasta, Nowego Miasta, Josefova, Ma?ej Strany i Hradczan – siedziby w?adców czeskich. Od 1992 r. zabytkowe centrum miasta znajduje si? na li?cie ?wiatowego dziedzictwa UNESCO. Ze wzgl?du na bogactwo atrakcji nale?y do najch?tniej odwiedzanych miast Europy.
Wed?ug tradycji oryginalna czeska nazwa miasta Praha pochodzi od czeskiego s?owa práh – próg i jest zwi?zana z ksi??niczk? Libusz?[3]. Etymologia nazwy miasta zbudowanego nad progiem lub jazem – rzecznym brodem pochodzi od historycznej nazwy przeprawy przez We?taw? w okolicy dzisiejszego Mostu Karola.
Wed?ug danych z 1 stycznia 2024 r. liczba ludno?ci miasta wynosi?a 1 384 732 osób (1. miejsce w Czechach)[2], natomiast powierzchnia – 496 km2 (równie? 1. miejsce w Czechach). Praga oficjalnie podzielona jest na dziesi?? obwodów, które z kolei dziel? si? na dzielnice. Obszar metropolitalny Pragi liczy, wed?ug danych Eurostatu z 2004 r., 1 964 750 mieszkańców.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze plemiona s?owiańskie przyby?y na te tereny ok. 500 roku n.e. Walki o dominacj? doprowadzi?y ok. 800 roku do w?adzy dynasti? Przemy?lidów, którzy za?o?yli tu miasto. Wznie?li oni dwie warowne osady: Zamek Praski i Wyszehrad. Od 973 roku Praga by?a siedzib? pierwszego biskupstwa na tych terenach, podleg?ego metropolii mogunckiej. Szczególny rozkwit miasto osi?gn??o za rz?dów Karola IV. Za?o?y? on tu pierwszy w ?rodkowej Europie uniwersytet – Carolinum, a Praga po za?o?eniu Nowego Miasta w 1348 r. sta?a si? najwi?kszym miastem Europy na pó?noc od Alp. W roku 1344 praskie biskupstwo zosta?o podniesione w hierarchii ko?cielnej do rangi arcybiskupstwa. W 1419 w mie?cie dosz?o do s?ynnej defenestracji katolików (wojny husyckie), za? w 1618 roku podobne wydarzenie (wyrzucenie przez okno namiestników cesarza) sta?o si? bezpo?redni? przyczyn? wojny trzydziestoletniej. W wyniku kl?ski czeskich protestantów na Bia?ej Górze w 1620 Praga jako stolica Królestwa Czech i ca?ej Korony Czeskiej utraci?a swoje znaczenie i przez d?ugie lata pozostawa?a w cieniu Wiednia. W tym te? okresie spo?eczno?? niemieckoj?zyczna odgrywa?a w mie?cie (niem. Prag) rol? dominuj?c?, zacz??o si? to zmienia? dopiero w XIX wieku, podczas czeskiego odrodzenia narodowego.
W 1741 roku Prag? zaj??y wojska Saksonii, Bawarii i Francji[4]. W 1744 r. podczas II wojny ?l?skiej Prag? po dwutygodniowym obl??eniu zdobyli Prusacy, jednak w 1745 roku w pokoju drezdeńskim Austria zdo?a?a potwierdzi? swoje panowanie nad Czechami. W dniu 6 maja 1757 roku podczas wojny siedmioletniej dosz?o do bitwy pod Prag?, w której zwyci?stwo odnie?li Prusacy, którzy jednak nie zaj?li miasta.
W 1784 r. w jedno miasto po??czono pi?? wcze?niej samodzielnych, lecz powi?zanych ze sob? organizmów: Stare Miasto, Nowe Miasto, Josefov, Ma?? Stran? i Hradczany. Reformy Józefa II przynios?y tak?e zamkni?cie po?owy czynnych ko?cio?ów i kaplic oraz zmniejszenie liczby zakonów z 40 do 14[5]. Spis ludno?ci z 1847 r. wykaza?, ?e na populacj? miasta sk?ada si? 66 046 Niemców i 36 687 Czechów.

W 1848 roku dosz?o do powstania (w czasie Wiosny Ludów). Do 1861 r. w mie?cie urz?dowa? niemiecki burmistrz. Od tego czasu liczba czeskich mieszkańców gwa?townie wzros?a z powodu uprzemys?owienia przedmie?? Pragi. Pod koniec XIX wieku wybudowano wiele reprezentacyjnych budynków; nast?powa?o powolne odzyskiwanie znacz?cej pozycji miasta w monarchii Habsburgów. W tym czasie Praga by?a ju? dwuj?zyczna, a Czesi i Niemcy funkcjonowali praktycznie równolegle (podwójne – czeskie i niemieckie – by?y uczelnie, teatry itp.). Na prze?omie XIX i XX wieku w ramach asanacji praskiej dokonano ca?kowitej przebudowy Josefova i Podskalí, niszcz?c przy tym wiele cennych historycznych obiektów. Podzia? Uniwersytetu Karola w Pradze na uniwersytet niemiecki i czeski by? symbolem konfliktów etnicznych, które wstrz?sa?y Prag? pod koniec XIX wieku. Na pocz?tku XX wieku Praga by?a miejscem, w którym tworzy?o wielu niemieckoj?zycznych twórców, takich jak Franz Kafka, Rainer Maria Rilke, Gustav Meyrink, Egon Erwin Kisch i Franz Werfel.
W 1918 Praga zosta?a stolic? nowo utworzonej Czechos?owacji. W latach 1939–1945 by?a stolic? Protektoratu Czech i Moraw. W wyniku operacji praskiej (1945) zosta?a wyzwolona przez Armi? Czerwon?. W 1968 by?a g?ówn? aren? praskiej wiosny. Po rozpadzie Czechos?owacji (1993) zosta?a stolic? Czech. Obecne motto Pragi to Praga Caput Rei Publicae (wcze?niej do 1927: Praga caput regni, a w latach 1927–1991 Praga mater urbium – Praha matka měst).
Zabytki i atrakcje turystyczne
[edytuj | edytuj kod]








W 1992 zabytkowe centrum Pragi zosta?o wpisane na list? ?wiatowego dziedzictwa UNESCO. Praga jest uwa?ana za jedno z najbardziej atrakcyjnych miast Europy – z tego wzgl?du corocznie odwiedzaj? j? rzesze turystów. W mie?cie znajduje si? ponad 20 muzeów i prawie 100 galerii. Niektórymi z atrakcji turystycznych s?:
- Hradczany z zamkiem oraz gotyck? katedr? ?w. Wita, ?w. Wac?awa i ?w. Wojciecha (?w. Adalberta),
- Z?ota Uliczka,
- Malá Strana – pe?na ko?cio?ów, pa?aców i ogrodów oraz urokliwych uliczek,
- barokowy ko?ció? ?w. Miko?aja z XVIII wieku na Malostranské náměstí,
- Loreta,
- Stare Miasto na prawym brzegu We?tawy,
- Ratusz Staromiejski (XIV wiek) ze s?ynnym zegarem astronomicznym Orloj na Staroměstské náměstí,
- Tynsky Chrám – Ko?ció? Marii Panny przed Tynem, kiedy? centrum husytyzmu,
- Ratusz Nowomiejski (XV wiek),
- ró?ne miejsca powi?zane z Franzem Kafk?,
- Most Karola,
- ?ciana Johna Lennona,
- dzielnica ?ydowska Josefov,
- Wzgórze Wyszehrad,
- Wzgórze Pet?ín,
- Praski metronom,
- Miejski Dom Reprezentacyjny,
- Muzeum Narodowe w Pradze,
- wie?a telewizyjna z platform? widokow?, w dzielnicy ?i?kov,
- Galeria Narodowa Sztuki Europejskiej (kolekcje malarstwa europejskiego),
- Galeria Narodowa w Pradze,
- liczne zabytkowe piwiarnie np. U Flek?, U Kocoura czy U sv. Toma?e,
- ?Tańcz?cy dom” nad We?taw?,
- Teatr Narodowy w Pradze,
- Stadion Strahov,
- synagogi Pragi,
- ogród zoologiczny,
- ogrody botaniczne,
- Brama Prochowa,
- Dworzec G?ówny,
- Dworzec Masaryka,
- Willa Müllerów w Pradze – arcydzie?o modernizmu z 1930,
- Dom towarowy Brandejs.
Znane dzielnice
[edytuj | edytuj kod]- Hole?ovice
- Hrad?any
- Josefov
- Karlín
- Libeň
- Malá Strana
- Nové Město
- Nusle
- Smíchov
- Staré Město
- Vinohrady
- Vr?ovice
- Vy?ehrad
- Zbraslav
- ?i?kov
Uczelnie
[edytuj | edytuj kod]Ko?cio?y
[edytuj | edytuj kod]- Bazylika ?w. Piotra i Paw?a,
- Klementinum,
- Ko?ció? husycki,
- Ko?ció? Narodzenia,
- Ko?ció? Zbawiciela,
- Loreta,
- Ko?ció? Marii Panny przed Tynem,
- Ko?ció? Marii Panny,
- Ko?ció? Matki Boskiej Nieustaj?cej Pomocy,
- Ko?ció? Matki Boskiej Zwyci?skiej,
- Ko?ció? Matki Bo?ej ?nie?nej,
- Ko?ció? Panny Marii Anielskiej,
- Ko?ció? Panny Marii Pod ?ańcuchem,
- Ko?ció? ?w. Barbary,
- Ko?ció? ?w. Castulusa,
- Ko?ció? ?w. Cyryla i Metodego,
- Ko?ció? ?w. Ducha,
- Ko?ció? ?w. Franciszka,
- Ko?ció? ?w. Gaw?a,
- Ko?ció? ?w. Idziego,
- Ko?ció? ?w. Ignacego,
- Ko?ció? ?w. Jakuba,
- Ko?ció? ?w. Jana na Ska?ce,
- Ko?ció? ?w. Jerzego,
- Ko?ció? ?w. Józefa,
- Ko?ció? ?w. Krzy?a,
- Ko?ció? ?w. Ma?gorzaty,
- Ko?ció? ?w. Marcina w Murze,
- Ko?ció? ?w. Miko?aja na Malej Stranie,
- Ko?ció? ?w. Miko?aja na Starym Mie?cie,
- Ko?ció? ?w. Rocha,
- Ko?ció? ?w. Tomasza,
- Ko?ció? ?w. Trójcy,
- Ko?ció? ?w. W?odzimierza,
- Rotunda ?w. Marcina.
Sport
[edytuj | edytuj kod]

Nazwa klubu | Dyscyplina | Liga/rozgrywki | Data powstania | Obiekt |
---|---|---|---|---|
Bohemians 1905 | pi?ka no?na | Gambrinus Liga | 1905 | ?olí?ek |
Bohemians Praha | pi?ka no?na | ?eská fotbalová liga | 1996 | Stadion Viktorii ?i?kov |
?ZU Praha | pi?ka siatkowa | Extraliga | 1996 | Lu?iny |
Dukla Praga | pi?ka no?na | Gambrinus Liga | 1948 | Na Julisce |
Iuridica Praga | rugby | I liga | 1955 | |
Olymp Praga | ?u?el | Czeska liga ?u?lowa | ||
PVK Olymp Praga | pi?ka siatkowa | Extraliga | 1957 | |
RK Petrovice | rugby | Ekstraliga | 1944 | |
Praga Rugby | rugby | Ekstraliga | 1944 | |
Slavia Praga | hokej na lodzie | Ekstraliga | 1900 | O2 Arena |
Slavia Praga | pi?ka no?na | Gambrinus Liga | 1892/1896 | Eden Aréna |
Slavia Praga | rugby | Ekstraliga | 1927 | H?i?tě v Edenu |
Sparta Praga | hokej na lodzie | Ekstraliga | 1903 | Tesla Arena |
Sparta Praga | pi?ka no?na | Gambrinus Liga | 1893 | Generali Arena |
Sparta Praga | rugby | Ekstraliga | 1928 | Podvinny mlyn |
Tatra Smíchov | rugby | Ekstraliga | 1958 | |
Viktoria ?i?kov | pi?ka no?na | Gambrinus Liga | 1903 | Stadion Viktorii ?i?kov |
W Pradze, w latach 1992–1998 i 2005–2010, rozgrywany by? kobiecy turniej tenisowy, ECM Prague Open.
Urodzeni w Pradze
[edytuj | edytuj kod]

- Jaroslav Ha?ek – pisarz
- Václav Havel – pisarz, prezydent Czech
- Franz Kafka – niemieckoj?zyczny pisarz ?ydowskiego pochodzenia
- Václav Klaus – prezydent i premier Czech
- Hynek Klimek – pisarz
- Eva Klímková – modelka
- Karol IV Luksemburski – cesarz niemiecki, król Czech
- Josef Mánes – malarz
- Leopold von Mildenstein – oficer SS
- Madeleine Albright – sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych
- Martina Navrátilová – tenisistka
- Jan Svatopluk Presl – czeski przyrodnik
- Helena Suková – tenisistka
- Helena Vondrá?ková – piosenkarka
- Wac?aw II – król Czech z dynastii Przemy?lidów
- Wac?aw III – król Czech i W?gier
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Oficjalne:
|
Nieoficjalne: |
Zobacz te?
[edytuj | edytuj kod]- cmentarz ewangelicki na Strasznicach
- Brno
- most Trojski
- tramwaje w Pradze
- Pra?anie
- stacje kolejowe: Praha-B?chovice, Praha-Hostiva?, Praha-Komo?any, Praha-Kr?, Praha-Satalice, Praha-Zbraslav, Praha-?eporyje.
- Strzelanina na Uniwersytecie Karola w Pradze
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Znak hlav. města Prahy [online], historie.hranet.cz [dost?p 2025-08-14] (cz.).
- ↑ a b Po?et obyvatel v obcích ?eské republiky k 1. 1. 2024, ?esky statisticky ú?ad, 17 maja 2024 [dost?p 2025-08-14] (ang. ? cz.).
- ↑ Jerzy Strzelczyk , Mity, podania i wierzenia dawnych S?owian, Poznań: Rebis, 2007, ISBN 978-83-7301-973-7 .
- ↑ Isabel Heitjan: Das ?Wunder” Johanns von Nepomuk 1744 zu Prag. In: B?rsenblatt für den Deutschen Buchhandel – Frankfurter Ausgabe. Nr. 89, 5. November 1968 (= Archiv für Geschichte des Buchwesens. Band 62), S. 2863–2868, hier: S. 2866.
- ↑ Derdowska Joanna Praskie przemiany: sacrum i desakralizacja przestrzeni miejskiej Pragi, Zak?ad Wydawniczy ?Nomos”, Kraków 2006 s. 70.
- ↑ City od prague partner cities (Portal of Prague) [online], praha.eu [dost?p 2025-08-14] .
- ↑ Relations internationales | Ville de Luxembourg [online], www.vdl.lu [dost?p 2025-08-14] (fr.).
Linki zewn?trzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona oficjalna miasta (cz.)